:ring: er staat
aas de Wit is
de goederen
eerd op ruim
in zijn vader
mspinnerij is
ider meer het
00; nu Tuin
kan de Grote
Dam 3; huis
buurt bij de
timmerman
erhuurde hij
om een soort
igendom van
o deze plaats
ïat op 250;
29
Ook buiten De Rijp had Klaas de Wit onroerend goed. Allereerst bezat hij een
boerderij in de Starnmeer (huismanswoning, erve. boomgaard, tuin, schuur en
vijver) met daarbij ongeveer zeventien hectare land (taxatie: 12.500). In deze
boerderij (nu Starnmeerdijk 7) woont sinds 1982 de familie Buis-Meijer.
Daarnaast was De Wit eigenaar van wat grasland, ongeveer vier ha in de
Schermer, ruim acht ha in Graft en, samen met z'n broer Michiel, nog eens
ruim vijftien ha in De Rijp. Klaas de Wit was eind 1845 eigenaar geworden van
het hoekerbuisschip De Vrouwe Maria-, het was door hem omgedoopt tot De
Jonge Leeuw. Toen notaris Geel op 5 augustus 1850 met de taxatie bezig was,
verkeerde het schip op zee ter haringvangst. De Jonge Leeuw had twee masten
en was 54 lasten groot.
Bij iemand die zo bemiddeld is, zou je toch een rijtuig met een of twee paarden
verwachten. Dat valt tegen, er wordt alleen melding gemaakt van een wagen
met lamoen en langstok, 100.
Uit de beschrijving van de nalatenschap merk je niet erg veel van handel in
grote partijen goederen, onroerend goed en dergelijke. Dat verwacht je ook niet
in zo'n beschrijving, die tenslotte een momentopname is. Klaas de Wit leende in
elk geval geld aan particulieren in De Rijp, zoals winkelier Klaas Rijkes
1.400 in 1844), Simon Rijkes (ƒ200 in 1840) en koopman Jacob Bruin
(f 400 in 1843). Ook wordt er een transactie in onroerend goed vermeld: de Wit
kocht op 19 april 1838 een witte- en roggenbroodsbakkerij aan de Middel te
Westzaan met de bedoeling deze weer door te verkopen. Uit de kadastrale
archieven van De Rijp blijkt dat De Wit onder meer eigenaar geweest is van een
kolfbaan op het Oosteinde (nu het restaurant Vivaldi) en van het pand waarin nu
de drogisterij en het woonhuis van de familie Rijkes zijn gevestigd. Tot de
nalatenschap behoorden opvallend genoeg geen aandelen, met uitzondering van
die in De Eend.
De verdeling van de nalatenschap
De totale waarde van de nalatenschap (in notaristermen: de deelbare massa)
werd vastgesteld op 87.100,-. Omgerekend naar deze tijd kun je zo iemand
rustig miljonair noemen. Trijntje van Hoolwerff kreeg een kwart van de erfenis
23.350); dit omvatte onder meer het huis waarin zij woonde en alle andere
huizen en pakhuizen op het Oosteinde, de weverij, de garenspinnerij en de
aandelen in De Eend.
Trijntje zou hiermee de zaken van haar overleden man voortzetten. De negen
kinderen kregen ieder 7.083,331/3. Door het grote aantal kinderen was dit
bedrag niet zo hoog, maar nog altijd vier keer de waarde van het ouderlijk huis
1700).
Hoewel Klaas de Wit dus een bemiddeld man was, zijn er toch al allerlei
Vit en König
nig overlijdt
vinkei voort,
gegeven.
tenburg).