74
v?n erkende, wanneer het te maken werktuig volgens het denkbeeld van de
voorsteller werd ingericht.
Het vervaardigen ervan werd alzo aan de genoemde firma opgedragen en de
eerste publieke wijzerbarometer in Europa werd op de 19e december 1865 in
het front van het genoemde Weeshuis geplaatst!
Natuurlijk dat door het publiek, waarvoor de barometer bestemd was, tal van
aanmerkingen en meestal hatelijke, werden gemaakt. Maar de barometer
stoorde zich er niet aan en liep geregeld heen en weer, zoals iedere andere
barometer.
Toen men eenmaal eraan gewend was, begrepen velen er toch van te kunnen
profiteren. Als een boer zijn hooi op het land had liggen, ging hij 's avonds
even de stand van de wijzer zien en onthield die. De volgende morgen
kijkend, zag hij dat de wijzer vóóruit, van links naar rechts, was gegaan, dan
durfde hij het wagen. Omgekeerd niet.
En nu, zelden loopt er iemand voorbij het Weeshuis die niet even naar boven
ziet. Eéns liep er een vreemdeling voorbij die er zijn horloge op gelijk zette!
Dat kon de barometer niet helpen!
Thans heeft dat instrument 25 jaar trouw de meerdere of mindere
Iuchtdrukking aangewezen; slechts tweemaal in al die jaren bleef de wijzer
staan. De eerste maal werd dat door de maker, de heer M. van Lissa
verholpen, wien het bleek dat door de warmte een schroefje enigszins was
uitgezet, waardoor de beweging van de wijzer werd gestoord.
De tweede maal zag men dat een klein korreltje vuil er de oorzaak van was
en na voorzichtige verwijdering daarvan was de zaak weer in orde.
En nu waren op den 19den december 1890 25 jaren verlopen sinds de
genoemde plaatsing. Twee van de drie destijds fungerende regenten, de heren
S. Appel en Jb. Blaauw Az., vervullen nog altijd die betrekking, terwijl als
derde regent de heer S. de Graaff is opgetreden.
Als herinnering aan het 25-jarig bestaan van de barometer stelde nu de regent
Jb. Blaauw Az. aan zijn mederegenten voor thans voor datzelfde gebouw een
wijzer-metaalbarometer te plaatsen van geheel nieuwe constructie. Hij vond
daartoe aanleiding omdat zijn vriend de heer Cornelis Admiraal zulk een
nieuw werktuig had uitgevonden, waarop hem reeds in verschillende landen
octrooi was verleend. Het zou ook nu de eerste publieke wijzer-
metaalthermometer volgens zijn stelsel zijn.
Beide mederegenten namen genoegen met dat voorstel; daarom werd aan
genoemde heer C. Admiraal opgedragen zich met het ontwerpen en de
plaatsing te belasten, die deze taak bereidwillig opzich nam.
Hij stelde zich daarop in verbinding met de welbekende firma Hk. Olland Sr.,
natuurkundig instrumentmaker te Utrecht, die tevens de exploitatie van zijn
patent in handen neemt. Genoemde firma vervaardigde op aanwijzing van de