74 v?n erkende, wanneer het te maken werktuig volgens het denkbeeld van de voorsteller werd ingericht. Het vervaardigen ervan werd alzo aan de genoemde firma opgedragen en de eerste publieke wijzerbarometer in Europa werd op de 19e december 1865 in het front van het genoemde Weeshuis geplaatst! Natuurlijk dat door het publiek, waarvoor de barometer bestemd was, tal van aanmerkingen en meestal hatelijke, werden gemaakt. Maar de barometer stoorde zich er niet aan en liep geregeld heen en weer, zoals iedere andere barometer. Toen men eenmaal eraan gewend was, begrepen velen er toch van te kunnen profiteren. Als een boer zijn hooi op het land had liggen, ging hij 's avonds even de stand van de wijzer zien en onthield die. De volgende morgen kijkend, zag hij dat de wijzer vóóruit, van links naar rechts, was gegaan, dan durfde hij het wagen. Omgekeerd niet. En nu, zelden loopt er iemand voorbij het Weeshuis die niet even naar boven ziet. Eéns liep er een vreemdeling voorbij die er zijn horloge op gelijk zette! Dat kon de barometer niet helpen! Thans heeft dat instrument 25 jaar trouw de meerdere of mindere Iuchtdrukking aangewezen; slechts tweemaal in al die jaren bleef de wijzer staan. De eerste maal werd dat door de maker, de heer M. van Lissa verholpen, wien het bleek dat door de warmte een schroefje enigszins was uitgezet, waardoor de beweging van de wijzer werd gestoord. De tweede maal zag men dat een klein korreltje vuil er de oorzaak van was en na voorzichtige verwijdering daarvan was de zaak weer in orde. En nu waren op den 19den december 1890 25 jaren verlopen sinds de genoemde plaatsing. Twee van de drie destijds fungerende regenten, de heren S. Appel en Jb. Blaauw Az., vervullen nog altijd die betrekking, terwijl als derde regent de heer S. de Graaff is opgetreden. Als herinnering aan het 25-jarig bestaan van de barometer stelde nu de regent Jb. Blaauw Az. aan zijn mederegenten voor thans voor datzelfde gebouw een wijzer-metaalbarometer te plaatsen van geheel nieuwe constructie. Hij vond daartoe aanleiding omdat zijn vriend de heer Cornelis Admiraal zulk een nieuw werktuig had uitgevonden, waarop hem reeds in verschillende landen octrooi was verleend. Het zou ook nu de eerste publieke wijzer- metaalthermometer volgens zijn stelsel zijn. Beide mederegenten namen genoegen met dat voorstel; daarom werd aan genoemde heer C. Admiraal opgedragen zich met het ontwerpen en de plaatsing te belasten, die deze taak bereidwillig opzich nam. Hij stelde zich daarop in verbinding met de welbekende firma Hk. Olland Sr., natuurkundig instrumentmaker te Utrecht, die tevens de exploitatie van zijn patent in handen neemt. Genoemde firma vervaardigde op aanwijzing van de

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Een Nieuwe Chronyke van het Schermereiland - Graft-de Rijp en Schermer | 1995 | | pagina 4