104
opgelost door de ontdekking dat de muggen, die door parasie-
tendragende mensen besmet waren, in november-december mensen
besmetten vanuit de stallen waarin zij overwinterden en dat
het een half jaar duurde voordat de larven in de mens zozeer
vermeerderd waren dat deze er ziek van werd.
De bestrijding was toen simpel. Men ging de stallen bewerken
met DDT, waardoor de mug werd uitgeroeid. Tot die tijd kon
men in openbare gebouwen, zoals het postkantoortje in West-
Graf tdijk, affiches zien hangen met teksten:"Ziet gij muggen
lang van poot, aarzelt niet, maar slaat ze dood", of:"Beter
dan kinine slikken is de muggen dood te tikken"
Naast malaria leverden tal van infecties en infectieziekten
problemen op. Dodelijke wondinf ectiebloedvergiftiging,
kwamn regelmatig voor, hoewel soms al minder ernstig door de
ontdekking, eind dertiger jaren, van het eerste anti-bioti-
cum: sulfanilamide. Infectieziekten, zeer gevreesd en soms
dodelijk, zoals diphterie, waaraan mijn jaargenoot Jan van
Langeveld, waarnemer bij dokter Koppen, aan overleed. Soms
leidend tot blijvende invaliditeit, zoals angina met hart,
acuut-reuma of nierziekte als gevolg. Of longontsteking als
complicatie van mazelen, kinkhoest en influenza, leidend tot
blijvende longbeschadiging.
Het kostte mij veel moeite de mensen te overtuigen dat zij
de kinderen niet in een hete kamer met dichte ramen en een
verstikkende stoomketel moesten leggen, maar in een kamer
met open raam en een nat laken over het ledikantje. Tubercu-
lose-patienten lagen in die tijd nogal eens in een draaibare
houten tent, die het Witte Kruis beschikbaar stelde.
Totale verandering brachten de ontwikkeling van penicilline
en de daarna volgende reeks anti-biotica, benevens het uit
gebreide inentingsprogramma
De huidige generatie huisartsen kent bijvoorbeeld het beeld
van kinkhoest niet, dat nog wel degelijk voorkomt bij ingeente
kinderen. Het wordt niet herkend aan de staccato-hoest met
herhaling en het niet kunnen doorslikken van het opgehoeste
slijm, doordat het vroeger zo kenmerkende halen of "guiven",
zoals men het hier noemde, niet meer gehoord wordt.
Terug van weggeweest is de schurft. In de oorlog verspreid
door gebrek aan zeep. Nu door het niet gebruiken daarvan.
Carel Maschhaupt
