75 De industrie gebruikte de wind voor de korenmolen, de hout zaagmolen, mosterdmolen, schelpmolen, trasmolen, oliemolen, hennepkloppers. Al deze molens kwamen voor op het Schermer eiland. In 500 jaar hebben er, op uiteenlopende plaatsen, A0 molens gestaan. De graanmolenaars waren loonmaalders, die voor burger, boer en bakker diverse soorten graan maalden, tegen betaling van loon of tegen inhouding van meel. De bakkers - in grote ge tale aanwezig op het Schermereiland - bakten brood, maar ook scheepsbeschuit voor de haringvissers, de walvis- en vracht vaarders. De houtzaagmolens 't Schaap, de Haas, de Krokodil en de Pauw in De Rijp zaagden hout voor de timmerman, de molenmaker en de scheepstimmerwerven. In Graftdijk stond aan de rand van de Schermer de houtzaagmolen "De Drie Gebroeders" van de fami lie Graftdijk. Deze zorgde voor veel werkgelegenheid in het dorp. De mosterdmolen in De Rijp spreekt voor zich. Deze molen maalde tevens schelpen (maar niet tegelijk). De trasmolen maalde trasgesteente uit Duitsland, waarna het tras werd ge bruikt als specie, door de metselaar. De oliemolens de Winthont, de Ruijter en de Uijl maakten o.a. lijnolie voor verf. Van het geperste lijnzaad maakte men lijn koeken voor de koeien en paarden. Deze molens werden door "partenreders" beheerd, zodat winst en verlies over de aan deelhouders werd gespreid. De hennepkloppers de Reiger, de Salm, de Haas, de Conincq, de Fortuijn en de Liefde in De Rijp; de Hoop in Oost-Graftdijk de Velthoen, de Kockmeeuw, de Joncker en de Eend in de banne van Graft, voorzagen de lijnbanen van materiaal voor het maken van touw. De diverse nettenbanen in de dorpen voorzagen de vissersvloot van de benodigde netten. De watermolenaars de Knevelaar, de Havik en de Bul bij De Rijp de Westermolen bij Driehuizen en de Menningweermolen bij Grootschermer zorgden voor de bemaling van het Schermer eiland. De Havik werd in 1861 verplaatst en herbouwd op zijn huidige plaats bij Grootschermer. De rol van sommige mensen op het Schermereiland is van grote betekenis geweest voor de ontwikkeling en verbetering van de molentechnieken. Helaas zijn alle industriemolens van het Schermereiland verdwenen. Slechts enkele watermolens herin neren er nog aan vroegere tijden.

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Een Nieuwe Chronyke van het Schermereiland - Graft-de Rijp en Schermer | 1993 | | pagina 9