ER
TENTOONSTELLING OUDE KAARTEN IN EDAM
n De Rijp
8e eeuw.
ndt zich
van men-
ipschrift
de eer-
;onen die
:ent"
acopsen
n het be-
van er in
noem nog
1658. Op
in we dat
an 1 Maey
enomen op
algemene
lt men 15
t overeen
;en
die "ten
Jacopsen
87
buijs. Dan wordt in plaats van "bootsgeselle buers" ook ge
sproken van "de Buiel", evenals men die had in Noordeynt
Graft, de Rijp en de Graftdijken.
Het betreffende inschrijf boek je van de bootsgezellen in het
"Suutende van Schermer" bevat inschrijvingen van 1656 tot
1674. Het werd weer eens "uit de la gehaald" door
Jan Blaauw.
Onze zustervereniging "Oud Edam" houdt tot 24 oktober a.s.
een tentoonstelling van Edamse kaarten en zeekaarten, van
kaartmakers die rond 1600 in Edam werkzaam waren. Deze
tentoonstelling wordt gehouden in het stadhuis van Edam, in
het kader van het 50-jarig bestaan van "Oud Edam". De ope
ningstijden zijn dagelijksvan 10 tot 16.30 uur;'s zondags van
13 tot 16.30 uur.
De oudste plattegrond van Edam is (uiteraard) een kaart
van Jacob van Deventer, uit omstreeks 1560. Deze cartograaf
werkte in opdracht van koning Philips II. Hij was in 1510
geboren te Deventer en overleed in 1575 te Keulen.
Zijn kaart van Edam maakte deel uit van de circa 200 neder
zettingen die hij ten gerieve van Alva's veldtochten heeft
gemaakt. Van Deventer zouden wij dus kenschetsen als een col
laborateur. Maar wel een vakkundige en ook een met een ge
voelige kant. Hij gaf namelijk op afzonderlijke kaartjes de
kerken en kloosters aan, om die tijdens beschietingen te spa
ren.
Eén van Edam's burgemeesters, Simon Meeuwsen, is ook kaart-
maker geweest. Hij maakte in 1539 zijn eerste kaart, van het
eiland Putten en in 1553 een van de Zijpe. Een anonieme
kaart van Noord-Holland met het oosten boven, 97 bij 107
cm, wordt ook aan hem toegeschreven. De kaarten van Meeuwsen
munten uit door nauwkeurige metingen. Onder meer heeft
hij, in opdracht van Uitwaterende Sluizen, de landerijen opge
meten en in kaart gebracht rondom de Beemster en de
Schermer, omstreeks 1545.
Nog d iverse andere ingezetenen van Edam hebben zich met
de cartografie bezig gehouden; de een verdienstelijker dan
de ander. Hun nalatenschap is echter het bekijken en bestude
ren zeer waard!
