75
Slaan we de kosten van droogmaking van de Schermeer om
over het aantal gewonnen morgens land, dan komen we op een
bedrag van 650. De bedijkers van de Starnmeer waren per
morgen 1200 kwijt; een bedrag dat in schril contrast staat
met de oorspronkelijk door Leeghwater gecalculeerde 525.(21
Alleen de bedijking van de Enge Wormer viel nog duurder
uit dan die van de Starnmeer(22)
De bedijkers werden bovendien geconfronteerd met een agrari
sche depressie, die zich inzette van circa 1650 af. De prij
zen van zuivel en vee liepen terug. De grond- en pachtprijzen
daalden mee. In 1654 werd land in de Starnmeer nog voor
776 per morgen verkocht. Vijfentwintig jaar later deed men
grond in de Starnmeer voor 356 per morgen van de hand.
Tijdens het dieptepunt van de agrarische depressie, gemar
keerd door de veepest-epidemie in de jaren veertig van
de 18e eeuw, ging land in de Starnmeer voor 55 of nog
minder per morgen over in andere handen.
Voor de bedijkers en hun erfgenamen, die de droogmaking
op de eerste plaats zullen hebben beschouwd als een beleg
gingsobject, moet de hele onderneming een fiasco zijn ge
weest (23)
Diederik Aten
Noten:
1 H.Danner, De Starnmeer en Kamerhop. Een beknopte geschie
denis van een 17e eeuwse droogmakerij (z.p.,z.j.)
2 Een morgen is iets meer dan 0,9 ha. E.Besse, "De Starn
meer van de bedijking tot den Franschen tijd. Landverkoop en
landprijzen in de Starnmeer", in Th.A.Dinkla, Starnmeer en
Kamerhop 1643-1977 (Alkmaar 1991) p.15. Danner, De Starnmeer
p.4.
3 Bosch was chirurgijn van beroep. Hij maakte deel uit van
het Rijper dorpsbestuur. Regionaal Archief Alkmaar (R.A.),
oud-archief De Rijp (O.A.R.) inv.nr. 9, 14-2-1631.
4 R.A., O.A.R.inv.nr.9, 14-2-1631, 16-2-1631.
5 ibid. 16-11-1631. De route Alkmaar-Zuiderzee was als
volgtSchermeer-Vuile Graf t-Starnmeer-Spijkerboor-Beemster-
Purraer-zeesluizen Edam. Om van Alkmaar naar Amsterdam te ko
men voer van het Starnmeer uit de Zaan op. Via de sluis te
Zaandam bereikte men het IJ.
6 Dit akkoord is als bijlage I opgenomen in Danner, De Starn
meer. E.Besse, "Het polderhuis van de Starnmeer", West-
Friesland's Oud en Nieuw 17 (1944) p.97.
7 Archiefdienst Westfriese Gemeenten te Hoorn, oud-archief
