s «2 I I 2 61 I "O 3 ai co J3 00 O CU O XI C iI CO M O O co co c 00 <0 •p •H 3 0) 0) JZ 4J <U CO CU TJ x jj ld c i-l 3 o. co u CU T3 3 O J2 co cO CO 0) •O <u N ■S, o m '3 O co «'oófc'0 <u j2 oc (U - CU 2 (I) 1) o b c CU Ou O ao :dD i CO e 11 c r-\ 04 W ld c -o ■H 0) X j_i O «j O U 3 U o co r-> -C OIi -h o a; m H 03 Ou *h U CO U O CÖ CU ON O CÖ -O -i—n3 Oc! O J2 CO 0) O O oo nieuwe gasfabriek te mogen bouwen. Het oude fabriekje was "op". Bovendien was produktieverhoging gewenst. De nieuwe fabriek, die op 50.000 werd begroot, zou een capaciteit hebben van 1000 m3 gas per 24 uur (oude: 300 m3).De raad besloot positief op 15 mei en het volgende jaar werd een nieuw contract vastgesteld voor de straatverlichting. Nu met 44 lantaarns (uitbreiding van 2). De vleermuisbran ders werden van 1902 af in drie jaar vervangen door gloei kousjes. De nieuwbouw in 1901 werd verricht door Rijper aannemers:J. de Groot, F. van der Woude en K.Humer. De nieuwbouw omvatte een fitterswoning, smederij, magazijn en steenkolenloods. De nieuwe ovens en de nieuwe gashouder, van 400 m3 inhoud (de oude was 300 m3) werden geleverd door August Klënne uit Dortmund. Deze firma zette in 1910 ook de tweede gashouder. Het dorpssilhouet van De Rijp werd van die tijd af gesierd met twee gashouders. De oude gashouder werd pas in 1917 gesloopt. De stenen onderbouw bleef staan en is, zoals in de aanvang gememoreerd, pas in de afgelopen wintermaan den geamoveerd. Naar traas tation Het buizennet onderging in de loop der tijd enige uitbrei ding: in 1884 naar de Beemsterdijk, voor een lantaarn bij de Beemsterbrug. In 1892 werd het tramstation bij de Klaterbuurt op het gasnet aangesloten. In 1905 een tweede lantaarn bij de brug. In 1906 werd een uitbreiding naar het zuiden, langs de ringvaart bewerkstelligd, voor aansluiting van de stoomhoutzagerij van Lafeber en de kalkbranderij "Dillenburg"van de firma Dil. In 1910 werd de melkfabriek "Hollandia" aan de KLaterbuurt aangesloten. Ook de bewoners van deze buurt kregen toen gas. De eerste wereldoorlog deed de ijzerprijs sterk stijgen. Reden waarom de oude gashouder werd gesloopt en verkocht. Intussen was Graft nog altijd niet op het gasnet aangeslo ten. De gemeenteraad van Graft zat er niet op te wachten, zoals uit raadsnotulen anno 1923 valt op te maken. Graft was in 1917 op het elektrisch net aangesloten. De Rijp viel die eer pas te beurt in 1922. In 1933 werd het gasnet toch doorgetrokken naar Graft en de raad aldaar verleende meteen concessie voor 30 jaar.De capaciteit van de Grafter gasbuizen was zodanig dat door trekking naar Noordeinde zonder technisch bezwaar had gekund. Het is er echter nooit van gekomen, terwijl De Rijp tot 1957 zijn openbare gasverlichting behield. Wel waren m

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Een Nieuwe Chronyke van het Schermereiland - Graft-de Rijp en Schermer | 1992 | | pagina 23