56
LUILAFTRADmES
Het bijzondere is dat de atlas, die in 1730 in zijn geheel
naar Wenen werd verkocht en er de trots vormt van de Natio-
nalbibliothek, nu na 250 jaar weer (tijdelijk) terug is in
de stad van herkomst.
De tentoonstelling is dagelijks open van 12.30 tot 17
uur.Rondleidingen voor individuele bezoekers op woensdag om
14 en 15 uur. Voor groepen dagelijks na afspraak, tel.020-
6248698 tsl.217.
Naar aanleiding van de artikeltjes over het stroopbrood
en mijn verzuchting dat ik niet meer wist bij welke gelegen
heid dat gegeten werd, maar misschien wel tijdens "luilak",
kreeg ik telefonisch een Luilak-rijmpje. Helaas weet ik niet
meer van wie, want dat vergat ik op te schrijven. Maar hier
is het rijmpje:
"Luilak, wat heb je verdiend?
Een schop onder je gat.
Wat baat je dat?
Van je ene, tweeè, drieé, viere, vijven:
Laat de luilak maar drijven.
De luilak is vroeg opgestaan,
Dan mag hij nu naar bed toe gaan"
Afgaande op deze tekst veronderstel ik dat er een luilak-
vierder tijden het zingen of uitspreken van het versje werd
"gejonast" en wellicht in het water terecht kwam. Overigens
ken ik de luilakgebruiken niet of nauwelijks, want luilak
vieringen vonden vroeger alleen plaats in de Zaanstreek,
voor zover mij bekend. Of deed men er op het Schermereiland
ook wel aan?
Bij de Zaankanters was het "korrie-rijden" traditie.
Een korrie was een houten wagen met houten assen en wielen.
De opzet was dat door het racen met zo'n korrie de assen
gloeiend heet werden en begonnen te roken, waarna de korrie
te water werd gesmeten.
Een andere luilak-traditie was de welbekende warme bol met
stroop. En wéér een andere: een bos brandnetels bij iemand
aan de deurknop hangen. Van lieverlee is sinds de tweede
wereldoorlog de luilaknacht ook in andere regio's dan de
Zaanstreek doorgedrongen en verworden tot straatschenderij en
vernieling van particuliere en gemeenschapseigendommen
in onze welvaartsstaat. Niet voor niets luidt het zegde:"De
armoe hield de mensen knap". -CB.