10
Scbwvtrljory <xar7 Yjel becjir)
t'aw deze ceuu)
In 1912 is in Noord-Holland een enquête gehouden door een
daartoe ingestelde commissie teneinde te onderzoeken hoe het
in de dorpen was gesteld met voorzieningen op het gebied
winkelstand en nijverheid, alsmede mogelijkheid tot eventuele
verbetering. Ook in Schermerhorn werd zo'n onderzoek ver
richt. Hierdoor is een duidelijk beeld vastgesteld van de
voorzieningen in deze - toen nog zelfstandige - gemeente aan
het begin van deze eeuw.
Het rapport begint met een overzicht van de inwonertallen
sinds 1874. Op 31 december dat jaar waren er 1278 inwoners.
In 1879 waren het er 1285; in 1884 teruggelopen tot 1226 en
zo zette die terugloop langzaam door: 31 december 1889
nog 1176 inwoners; vijf jaar later 1117 en op 31 december
1908 nog maar 1016.
Veehouderij was het hoofdbedrijf, met daarnaast in mindere
mate tuinbouw.Deze laatste werd in hoofdzaak bedreven door
de niet-bezittende klasse, die onder veel inspanning slechts
een middelmatig, soms zelfs maar sober bestaan vindt, aldus
het rapport.
Van de veehouders verwerkten enkelen zelf de melk. De mees
ten leverden echter hun melk aan in deze of in omliggende
gemeenten bestaande kaasfabrieken. Afzetplaatsen voor de
zuivelprodukten waren de wekelijkse markten te Alkmaar en te
Purmerend. De tuinbouwers zetten daar eveneens hun produk-
ten af, maar ze voerden die ook aan op de markt te Amster
dam.
Sinds 1895 was Schermerhorn door de stoomtram verbonden met
deze marktplaatsen. Er liepen goede beharde wegen door
de gemeente. Het dorp lag bovendien aan goed vaarwater, maar
het verkeer te water beperkte zich tot aanvoer van brand
stoffen, bouwmaterialen en handelsartikelen voor winkeliers.
Er was maar één schoolDaar waren drie leerkrachten aan
verbonden. Het schoolverzuim was gemiddeld 8% en liep soms
op tot 10% in sommige maanden. Het rapport noemt dat "nogal
aanzienlijk". Herhalingsonderwijs werd door slechts enkele
jongens gevolgd. Een bepaling dat meisjes buiten de avond
uren herhalingsopnderwijs moeten kunnen genieten had hier
geen effect zodat "zij die dat onderwijs zozeer behoeven,daar
van verstoken blijven".
►i o
9
rt)
sr e
o t-
>1 0
a