16
Men zou met enig gevoel voor humor kunnen spreken van
een vroeg ingezette traditie. Dokter Maschhaupt's naam werd
namelijk in zijn praktijk, De Rijp en omgeving,ook nogal eens
verhaspeld, tot in het lijstje van zondagsdiensten in sommi
ge kranten toe. "Marshout", "Marshaup", "Mashaut" en zelfs
"Marshal"(Marsjal),heb ik hem door sommige patiënten wel ho
ren noemen. Toch ook weer niet zó vreemd, als men bedenkt
dat menigeen in onze omgeving "Shell" uitspreekt als "sel"
en dat de sj-klank het ook in de dagelijkse omgang niet
"doet", waardoor bijvoorbeeld huisje gewoonlijk huissie
wordt
Ambtelijke verschrijvingen van namen komen in oude, maar
ook in minder oude stukken voor. Gevolg is bijvoorbeeld
dat mijn eigen naam, door de hele familie met een "y" ge
schreven, in het register van de burgerlijke stand koppig
met een "ij" wordt vermeld. Er zijn trouwens mensen die
volstaan met een "i", maar ook dat is niet correct. In de
doop- en trouwboeken van de doopsgezinde gemeente te Kromme
nie - waar mijn voorvaderen hun bakermat hadden, staan we
keurig met een "y" geboekstaafd, hoewel er ooit een dominee
is geweest die mfjn voorvaderen maar één "o" gunde. Mogelijk
dacht hij dat ze van Engelse afkomst waren. Maar dat is niet
het geval.
Verschrijvingen in de moderne burgerlijke stand komen nog
maar zelden voor. Niettemin is me bij overlevering verteld
dat een Schermerhornse familie Kluft op zeker moment door
een ambtelijke fout werd gesplitst in Kluften en Klugten.
In het verleden kwam zoiets wel vaker voor, toen de admi
nistratie nog uitsluitend in de kerkelijke registers werd
bijgehouden. Vooral onder degenen die met een zgn. patroniem
door het leven gingen, d.w.z. geen eigen familienaam hadden
maar bijvoorbeeld Pieter Janszoon heetten. Soms had zo iemand
ter plaatse een bijnaam, die van lieverlee als "van", als
familienaam werd ingevoerd. Adriaan Sijmonsz in De Rijp bij-
beeld had een zoon die als Jan Adriaansz door het Rijper le
ven ging tot hij zich bemoeide met de molenbouw voor de in
poldering van de Beemster en toen als bijnaam "leegwater"
(dialect voor laag water) kreeg.
In de Beemster bestond circa 200 jaar geleden iemand
die kippen hield en. de eieren uitventte, waardoor hij in de
volksmond de bijnaam "Jan Eijtjes" kreeg. Echter, de "juf
frouw" van de dominee noemde hem "Henneman", waardoor hij
zowel als Jan Eijtjes als Jan Henneman te boek staat. Een