3 Onwillige schout De schepenen klaagden daarna hun nood bij de baljuw. Begin 1595 werden de schout en de schepenen voor de baljuw en leenmannen te Alkmaar geroepen. Dit leidde echter niet tot enig resultaat (5). De schepenen deden de schout verder nog het voorstel de zaak binnenshuis op te lossen door de kwestie voor te leggen aan een viertal goede en wijze mannen uit Graft. Ging de schout niet akkoord, dan verklaarden zij zich ook wel te willen onderwerpen aan het oordeel van vier vrome mannen uit de banne van Wormer en Jisp, eventueel geholpen door een rechtsgeleerde. De schout ging hier even wel niet op in (6). Rechtsweigering In februari 1595 verklaarde schout Christoffel Dircks aan de baljuw dat de schepenen "rechtsweygeringe" hadden ge pleegd. Met andere woorden: zij weigerden verder samen met de schout de rechtspraak in de banne te houden(7). De baljuw overwoog dat in de banne al zes weken geen recht meer was gedaan, waaruit "nog meerder quaets" kon voortkomen. Hij be sloot naar Graft af te reizen om te proberen de zaak in der minne te schikken. De schepenen legden hem een oud pri vilege voor, wat ng door Philips II was bevestigd, alsmede een dorpskeur uit 1593. Beide verboden het tappen door de schout. Deze was dus duidelijk in overtreding en kon "geen Schout langer wesen". Christoffel Dircksz echter verklaarde op zijn beurt dat twee Rijper schepenen achter hem stonden(8). Twist uit de herinnering De baljuw en zijn leenmannen bepaalden uiteindelijk dat,zoals de drie Grafter schepenen wensten, de schout zou toegeven "...omme wech te nemen alle occasien van twist, bekent bier ende broot vercoft, ende sulcx tegens de previlege van de dorpe ende keure gedaen te hebben, versoeckende dat het tselve vergeven mach worden". De schepenen zouden daarna weer in rust met de schout moeten samenwerken "mitsgaders de memorie vande selve twist vergeten"(9) Dit alles en het artikel in de vorige Chronyke overziende, kunnen we de conclusie trekken dat het dorpsbestuur op het gebied van het tappen diverse malen heeft moete ingrijpen. Uniek is deze Graf ter situatie overigens niet. Ook in tal van andere dorpen zijn conflicten te vinden rondom een bier tappende schout. Graft en De Rijp ontsnapten evenmin aan het algehele verbod uit 1584 om bier te brouwen ten plattelande. Dit had als di-

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Een Nieuwe Chronyke van het Schermereiland - Graft-de Rijp en Schermer | 1991 | | pagina 5