Uit het boekje van de Mr. Schilder
In de vorige eeuw was schilderen een veelzijdig ambacht.
De echte vakman moest vele technieken beheersen. Soms was
hij gespecialiseerd in de richting rijtuig- of decoratie
schilder, maar meestal was hij daarnaast gewoon huisschil
der oftewel "verwer".
In zijn werkplaats, de schilderwinkel, vervaardigde de
schilder zelf verf, vernis, stopverf en plamuur uit pig
mentpoeders en oliesoorten, krijt en barnsteen. Vooral
tijdens de wintermaanden hield de decoratieschilder zich
bezig met het versieren van allerhande meubels, klompen,
sleden of uithangborden met bloem- en bladmotieven, bie
zen en guirlandes, naar de mode van die tijd. Hout- en
marmerimitaties, letterzetten, rijtuigen en arren schilde
ren, dit alles vereiste echt vakmanschap en met maken van
toneeldecors of kamerschermen zat men al aardig in de ar
tistieke richting.
In ons museum wordt van dit alles een aardig beeld ge
geven door o.a. het werk van de Rijper Spaarmannen en het
geslacht Weeshoff uit Schermerhorn.
Notitieboekje
Enkele jaren geleden kwam ondergetekende in het bezit
van een oud boekje, dat afkomstig moet zijn van een Rijper
verwer. Deze man noteerde daarin diverse zaken, die hij de
moeite waard vond om te bewaren: aangenomen werk, proce
dures voor bepaalde bewerkingen en verbereiding, tarieven
voor decoratief werk, maar ook gedenkwaardige gebeurte
nissen, berichten over strenge winters en niet te verge
ten een bonte verzameling van huismiddeltjes tegen pla
gen en kwalen.
Omtrent de tijd waarin een en ander is opgeschreven,
vinden we hier en daar een aanwijzing in de vorm van een
jaartal, variërend van 1815 tot 1850. De herkomst is ver
der onduidelijk; het boekje is zonder omslag en een aan
duiding van de eigenaar ontbreekt. Hier en daar worden
namen van collega-verwers genoemd, zoals Aris Pauw, Jan
Kieft, Willem van Roon. Soms is het schrift onleesbaar
geworden, de bladzijden zijn vaak doordrenkt met lijnolie!
Taal en spelling zijn interessant; wat primitief en ty
pisch Noordhollands. Kortom het lijkt me geschikt om een
bloemlezing uit dit merkwaardige boekje aan u voor te
leggen, onder bovenstaande titel, waarvan de eerste afle
vering hier volgt.
