samen met de straat een belangrijk deel van het gehele
dorpsbeeld uitmaken.
In mijn wandeling heb ik nu eens niet gelet op de gerestau
reerde gevels, maar op de jongere, nog niet beschermde
huizen die dat argeloze verhaal van het normale transfor -
matieproces nog hebben. Het betreft een'tweede laag"
monumenten, zeker zo belangrijk als de gerestaureerde.
Ik weet niet of ze al beschermd zijn, door een gemeente
lijke verordening. Zo niet, dan moet dat snel gebeuren.
Als er nu onderhoud en bescherming plaats vindt, zal De
Rijp straks als voorbeeld gesteld worden, hoe met een
gaaf woonmilieur moet worden gehandeld.
De zijgevels
Ik heb tijdens mijn wandeling ook eens gelet op de zij
gevels. Die zijn vaak gelegen aan smalle gangen, die zijn
ontstaan uit 17e eeuwse bouwvoorschriften betreffende de
dropkant, en die eveneens dienden om het achtererf te
bereiken.
Deze zijgevels zijn belangrijker dan de gerestaureerde
voorgevels, aangezien de hele woongeschiedenis van het
huis nog leesbaar is in deze nog originele zijwanden. De
ankers geven de plaats aan van de houtskeletten, waarbij
de indeling als een open boek is te lezen. Ik heb onder an
dere een zijgevel gezien met een raampje wat niet geheel
hartvormig is; meer een puntige druppel, maar dan omge
keerd. Het is gemaakt uit geslepen 17e eeuwse steentjes,
met zeer dunne voegen. Een zeldzaam meesterstukje, wat
ik nog niet eerder had gezien.
Ik zag originele 17e eeuwse zolderraampjes in de borst
wering van de kap, met de originele rode kleur. Gewoon
vond ik al na een poosje de 17e eeuwse halfronde raampjes,
de sporen van oude schoorstenen die de indeling van het
huis aangeven en gootklossen die bij elk huis weer anders
zijn. Zij zijn met plezier gemaakt tot ons genoegen, maar
niemend let op ze. Een rond 17e eeuws raampje van ge
slepen steentjes, met een gehakt frijnslag, is al even zeld
zaam. -
Mee sterproef
Ik zal niet alles opsommen wat ik heb gezien in dat uurtje
wandelen. Eén ding was echter zeer bijzonder. In de rech-
ter-zijgevel van Rechtestraat 32 zag ik een meesterproef
van een metselaar. Een rond venster van geslepen en ge
hakte steen, met een hol-bol profiel. Het originele glas
