WAAR WAS DE DAM IN GRAFT?
10
In de vorige "Chronyke" was de vraag aan de orde, naar
aanleiding van een feestoptocht door Graft en De Rijp in
1923, waar De Dam in Graft was. Diezelfde Dam werd
trouwens ook genoemd in het artikel over de familie
Molenkamp, in het zelfde nummer, blz. 5.
Naar aanleiding van de vraag schreef Jan Blaauw van
Noordeinde het volgende:
"Een Dam is volgens het Middelnederlands handwoorden
boek van Verdam een'Uijk, wal, verhoogd voetpad langs
het water, pad, erf, werf of grondgebied". Dat omvat dus
vele mogelijkheden. Maar, volgens mij is (was) de Dam
te Graft het plein(tje) ten zuiden van het raadhuis.
Het diende volgens mij als dam in de periode waarin al
leen het oostelijk deel van het Schermereylant door een
dijk of kade was omgeven. In die tijd waren er nog geen
molens om het overtollige (regen)water weg te malen. Men
was aangewezen op de methode, door middel van dammen
en openingen ("slusen") het land droog te houden. Dat heeft
zo honderden jaren geduurd. De eerste watermolens kwa
men pas na 1500 op het Schermereiland.
De benaming Dam werd in Graft echter ook gebruikt als
straatnaam, voor de huizen rondom het raadhuis. Zo
was de adressering van A. van Petten voorheen Dam 16.
Dat is later veranderd in Dorpsstraat en tegenwoordig
heet het er Raadhuisstraat. Ook de vader van Dirk Gras-
boer, die in een buurtje woonde achter de huidige woning
van Van Alten (Raadhuisstraat 18), woonde volgens Dirk
aan de Dam.
De situatie-omschrijving zoals vermeld in de vorige Chro
nyke blz. 5 is eveneens nogmaals het vermelden waard:
"Een oud, bijna onbewoonbaar huis met deszelfs erve en
grond, getekend no. 27, staande en gelegen aan de Hooge-
zij van den Dam te Graft, belend met Jan Eitjes ten
noorden, 1 t Waagpad ten zuiden en de Waag ten westen,
hebbende een vrije gang en wal benoorden de Waag".
Tot zover het schrijven van Jan Blaauw.
'Het Moriaanshoofd
Cees Mol te Graft deed ons een fotokopie toekomen van
een akte van verkoop, dd. 4 april 1816, van "een huis,
zijnde de herberg genaamd 1 t Moriaanshoofd, getekend
no 31 met annex? stalling en Hooyberg, getekend no 30,