8
in het vorige artikeltje al duidelijk maakte.
Tijdens de oorlogsjaren 40-' 45 maakte het woord "Mof
fen" deel uit van de welhaast dagelijkse woordenschat. Ou
dere en speciaal de wat ouderwetse mensen plachten ech
ter ook toen wel te spreken van "de poepen" in plaats van
"de moffen". Zo herinner ik me een vertelling van een
zekere Gert de Haan, grootvader van de echtgenote van
de musicus Gerbrand Hop, over een militaire (Duitse)
oefening in de omgeving van Bergen. Opa De Haan ver
telde daarover"Gert Hop zei, het was tussen Alkmaar en
Bergen één en al poep".
Na de Slag om Stalingrad en de Slag bij El Alamein, die
een ommekeer in de oorlogsvoering en het oorlogsver
loop betekenden, ontstond het mopje: "Weet je wat PTT
betekent
"Prettige Tijden Tegenwoordig: Poepen Trekken Terug".
Waarmee dus wederom de Duitsers als "Poepen" werden
aangeduid.
In diezelfde oorlogsjaren kende ik een oude baas in West-
Graftdijk, een zekere Dekker (de vader van de weduwe
Veis, aan de Sluisbuurt), die in het bezit was van een ko
peren tabaksdoos, waarin, op de binnenkant van het dek
sel, een rijmpje was gegraveerd waarin zowel het woord
"poep" als "mof" werd gebruikt. In dit geval als duidelijk
anti-Duits scheldwoord. Gezien de leeftijd van de oude
heer Dekker destijds, in 1944-45, en gelet op het feit
dat de bedoelde tabaksdoos een erfstuk was van zijn groot
vader, moet het scheld- of schimprijm al heel oud zijn
geweest. Niettemin werden de eerste vier regels in de
eerste oorlogsjaren van 40-'45 regelmatig door Radio
Oranje gebezigd. Het bedoelde rijmpje luidde:
Als de mof is arm en kaal
Spreekt hij zeer bescheiden taal.
Maar komt hij in wat beter' staat,
Dan doet hij alle mensen kwaad.
O mof, o poep, o vuil gebroed,
Dat helle kweekt en duiv'len voedt'.
Daarmee zijn we dan wel ver van de poepen- of poppen
kraam afgedwaald. Is er onder de lezers misschien ie
mand die van dat thema nog een andere variant kent dan
de hierboven genoemde? De redactie ontvangt het graag
van U, ter publikatie in de volgende Chronyke.
Cor Booy
