8
jarige oorlog, die <5<5k in het verre oosten werd uitgevoch
ten.
Met een ongekende expansiedrift deed de V.O.C. er alles
aan, de handel uit te breiden; waar mogelijk factorijen te
stichten en ten koste van de Engelse en Portugese concur
rentie een monopolie-positie te verwerven. Het was J. Pz.
Coen een doorn in het oog dat de Portugezen in China een
handelspost en fort hadden: Macao. Vandaar dat in 1622 een
grootscheepse poging werd ondernomen, die stad te verove
ren.
De opdracht was ook, zoveel mogelijk Chinezen gevangen
te nemen, met het doel daarmee Batavia te bevolken en hen
een fortificatie te laten bouwen.
De aanval op Macao werd een mislukking. De keizer van
China verbolgen en de kans op een handelspost was verke
ken voor de "rode barbaren", zoals de Chinezen de Hollan
ders noemden. Die Hollanders lieten het er niet bij. In
1624 werd begonnen met de bouw van fort Zeelandia op het
eiland Formosa (Taiwan), dicht voor de Chinese kust. Fort
Zeelandia zou dienen als tussenstation voor V.O. C. - schepen
die onderweg waren van Batavia naar Japan en als uitvals
basis voor strooptochten op de Chinese kust en kaapvaart
tegen Chinese jonken.
In de handel met Japan, die voor de V. O. C. zeer profijte
lijk was, waren chinese zijde en porcelein de belangrijkste
ruil-artikelen. Zeeroverij was een officiële V. O. C. -poli
tiek om aan deze artikelen te komen.
De Japanners, die de handel met de V.O.C. dicteerden, wa
ren heer en meester in hun regio. Het was de Hollanders
dan ook ten strengste verboden zeeroverij te bedrijven in
de Japanse en Chinese wateren. Voor de V.O.C. was het
dan ook van het grootste belang, deze clandestiene activi
teiten voor de Japanners verborgen te houden. Reden waar
om H. Hamel verschillende feiten over Weltevree verzwijgt
in zijn boek.
Het is tegen deze achtergrond, waar we Jan Jansz Welte
vree moeten plaatsen, als hij de 23e mei 1626 met het schip
"Hollandia" het vaderland verlaat en richting Batavia zeilt.
Hij is dan 30 h. 31 jaar. Uit Koreaanse archiefstukken blijkt
dat dit niet zijn eerste reis naar de Oost is. Toch blijft het
gissen wat zijn functie is bij de V. O. C.
In het reisverslag worden tal van Jan Janszonen genoemd.
De naam Weltevree komt er niet in voor. Dat komt later pas,