12
Huizen en huisraad in het dorp aan de Gouw
Volgens historische bronnen bevond de Hollandse graaf Floris
V zich omstreeks 1280 te Londen. Bij zijn terugkeer werd hij
opnieuw geconfronteerd met het verzet van Kennemers, Water
landers en West-Friezen. Ora zijn gezag in deze streken te
herstellen zou hij het Eiland in bezit hebben genomen en in
leen hebben uitgegeven. De herkomst der kolonisten moet
waarschijnlijk in het gebied Limmen-Heiloorond Akersloot
en ook in West-Friesland worden gezocht. De Cock en Meddens
zijn van mening, dat er sprake is van twee verschillende
ontginningsgebiedenn.1. ten oosten van Grootschermer en
ten oosten van Noordeinde-GraftAls bewijs wordt een tussen
beide gebieden liggend oud pad, de "Dwersdijk," aangevoerd.
Deze komt onder meer op de kaart van Dou (ca. 1661voor.
Volgens Kaptein is deze "Dwersdijk" van later datum en
diende deze om het reeds ontgonnen gebied in twee bemalings-
gebieden te scheiden. Opmerkelijk is wel, dat het noordelijk
deel van de Gouw op oude kaarten Oude Gouw wordt genoemd.
Het bij de veldkartering door het R.A.A.P. verzamelde mid
deleeuwse schervenmateriaal plaatst de bewoningslijn langs
de Oude Gouw in de 12de-13de eeuw. De benaming "Gouw" geeft
een belangrijke functie van het water in dergelijke gebieden
aan: het betekent go-weg of dorpsstraat. We moeten dit water
derhalve zien als de hoofdstraat, waaraan de huizen stonden.
Deze waren doorgaans gefundeerd op een kleiplaat die in de
loop der jaren met plaggen en huisvuil werd opgehoogd. De
huizen zelf bestonden uit een houtskelet met wanden van
vlechtwerk, aangesmeerd met leem (vakwerkbouwOok waren
wanden van gestapelde plaggen bekend. De daken waren met
riet gedekt. Dergelijke huisresten zijn onder meer uit de
Assendelverpolders en uit Waterland bekend (1). Wat thans
nog rest, zijn brokken hutteleem, houten paalstompen en
klei- of plaggenvloeren (Fig. 3); soms herinnert slechts een
veldnaam als "werf" of "laen" aan vroegere bewoning.
De akkers besloegen een relatief klein areaal, aangezien er
uitsluitend in de eigen (locale) behoefte moest worden voor-
