14 Dat Nederlanders tot de eerste westeuropeanen behoorden die in het begin van de 17e eeuw het ontoegankelijke Japan openden via handelscontracten, is algemeen bekend. Wij hadden er - samen met de chinezen sinds 1638 het unieke recht handel te drijven. In die tijd werden de noord- aziatische wateren dus al druk bevaren door Nederlandse koopvaarders. Het ligt voor de hand dat zij ook elders aan wal gingen. Zoals Jan Jansz. Weltevree uit De Rijp in Noord-Hollanddie op zoek naar water voor zijn schip, op een eiland terechtkwam. Dat eiland heet Tjeedjoe. Het is ongelooflijk mooi en het hoort bij Zuid-Korea. Minder bekend is waarschijnlijk, dat toen het eerste con tact van de Koreanen met west-europeanen werd gelegd. Ter herinnering daaraan is circa 8 jaar geleden op het eiland Tjeedjoe een monument opgericht, het Pak Yon- monument, door gezamenlijke Nederlandse en Koreaanse aanpak. Jan Jansz Weltevree zou wellicht in het vergeetboek der geschiedenis zijn terechtgekomen, als de Koreanen geen verslag hadden nagelaten van dit voor hen merkwaardige schepsel dat op hun kust was geland. Jan Jansz Weltevree vertrok in 1626 naar de Oost, aan boord van de "Ouwerkerck", die via Jacatra (Djakarta) naar Japan koerste. Oostenwinden dreven het echter in de richting van het vasteland. Het water aan boord raakte op, door deze omweg. Weltevree kreeg daarom opdracht het eerste het beste land wat voor de boeg kwam, te ver kennen en met water terug te komen. Dat was op 't eiland Tjeedjoe, waar de bevolking hem gevangen nam. Weltevree heeft De Rijp nooit meer terug gezien. Hij trouwde met een Koreaanse. Ze kregen een zoon. Jan Jansz is er ge storven onder de naam Pak Yon. Koreaanse annalen vermelden onder meer: "Pak Yon was een zuidelijke barbaar'.' Een misvatting die werd veroor zaakt docrdat zijn schip van Java kwam. "Hij was veel langer dan normaal. Hij was intelligent en ernstig en in de zaken waarover hij sprak toonde hij zich de gelijke van eminente mannen". Over zijn landing vermeldden de Koreanen: "Pak Yon ver telde ook dat hij in zijn land had gehoord dat Koreanen mensenvlees roosteren en opeten. Op het moment dat hij voet aan wal zette op Tjeedjoe, was de zon net onderge-

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Een Nieuwe Chronyke van het Schermereiland - Graft-de Rijp en Schermer | 1987 | | pagina 16