OVERSPRUITELIJK
10
Naar aanleiding van mijn vraag in het aprilnummer, of
U ook de uitdrukkingen "wippeledeel" en "kroes" of
"brief" in plaats van papieren zak kent, kreeg ik de vol
gende reacties.
Van Gré Schoemaker uit De Rijp: "Mijn moeder zei altijd,
als ze een van de kleinkinderen op haar arm of haar
schoot had: "Moet je wippeledeeltje
De heer I. Bus uit IJmuiden, oorspronkelijk afkomstig van
de Kanaaldijk bij Spijkerboor: "Wij zeiden vroeger ook al
tijd wippeledeel, in plaats van wip, maar dan nog in het
plaatselijk dialect, zodat het dan "wuppeledeel" werd."
"Wuppeledeel is Langedijks", aldus mevrouw Ans Geer-
lings te De Rijp, die als (Amsterdams) kind dikwijls aan
de Langedijk te logeren (dus: te warskip) is geweest. Uit
die tijd herinnert zij zich dat haar ook wel werd gevraagd:
"Ga je mee te kloeten", als werd bedoeld of ze mee ging
naar de akker, hetgeen dan varende, met praam en kloet
(vaarboom) moest gebeuren. Echter de benanming "kloet"
is ook in de Eilandspolder en omgeving wel gebruikelijk.
Mevrouw Eggers uit De Rijp: "Wij haalden vroeger bij Rot
op 1 t Zuid ook een kroes met het een of ander. Als de in
houd gebruikt was, was de lege zak ons tekenpapier. vVant
echt tekenpapier, dat was er voor on^ niet bij. Daar was
geen geld voor. Maar de binnenkant van zo' n kroes was
stroef en daar kon je goed op tekenen".
Die kroes heette bij mevrouw Sas-Wijman in Driehuizen
"een brief". "Moeder zei tegen ons wel: "Gaan d' rs
effies een brief halen in de winkel" en als er dan visite
bij was, dan zat die wel eens vreemd op te kijken: een
brief halen in de winkel, hoe kon dat nou. Maar dat was
de papieren zak waarin moeder wat aan die visite wilde
meegeven.
Genoeg over kroezenbrieven en wipwuppeledelen. Een
heel andere maar niet minder aardige reactie kreeg ik
van mevr. G. Visser-Stolp: "Mijn moeder zei altijd: "Denk
erom hoor, tbc is overspruitelijk" in plaats van "besmet
telijk. En mijn grootmoeder en moeder en ook mevrouw
Ent, die is afkomstig uit Warder, zeiden nooit "veilig
heidsspeld", maar heel duidelijk "veigelespeld. En ze
spraken ook van een "zangerige" kies, en "m1 n been
