brug altijd wordt gezien als een hindernis van het
verkeer te water: een brug moet zo zijn dat een
praam hooi er onderdoor moet kunnen. Ook Doore
geest en Posjager gewagen ervan dat je in het
dorp voor en achter het huis kunt aanleggen. Af
standen werden aangeduid als "twee uur gaans of
3e" één uur varen". De voetganger genoot er bescherming,
n" getuige het gebod "hondewagens stapvoets" in De
Rijp en de 20 stuivers boete in Graft als je met
in" paard in draf of galop ging. Die boete was meer
dan je per dag verdiende, dus de Grafters wilden
RijP wel voorzichting zijn.
In de 17e eeuw was De Rijp de op-één-na-grootste
thuishaven van de Hollandse haringvloot; er was
teken een scheepswerf en er waren veel bedrijven die met
de scheepvaart annex waren.
prof.
Het Schermereilandomsloten door Beemster, Schermer
was en Starnmeer, was een centrum van plattelandsin-
;pec- dustrie. Na de Zaanstreek het belangrijkste. De
?erden volkstelling van 1622 geeft aan dat De Rijp toen
2300 inwoners telde en Graft zelfs meer dan 3000.
ïamen Er waren toen in Holland slechts drie dorpen die
te meer inwoners telden dan Graft; steden als Purmer-
tden end en Schoonhoven waren zelfs kleiner! Vlak voor de
tr grote brand telde De Rijp 3700 inwoners,
i die Het kerkelijk leven speelde zich af in de ge-
if meenten van de gereformeerden en de doopsgezinden.
er Kathol i eken waren er nauwelijk, behalve in het
;rofe Noordeinde van Graft.
Ien Hervorming
te In 1572 namen de protestanten overal in Holland de
i. kerkgebouwen over, behalve in De Rijp. Daar preekte
een doopsgezinde voorganger. Pas twee jaar later
kwam er de eerste gereformeerde dominee. Leeghwater
ks vertelt dat er maar 3 of 4 gereformeerde huisgezin-
e nen waren. Maar hun aantal nam snel toe: in 1630
taken was de gereformeerde kerk te klein om het aantal
e kerkgangers plaats te kunnen bieden.
3