Zitting van de Zeekrijgsraad in het nieuwe gebouw aan de Buitenhaven in 1914. Van
links naar rechts: LTZA 1 Mr. Gauthier Jean Jutte (Fiscaal), KAPTMARNS P van
Werdt, LTZ 1 H.B.L. Braam, Mr. W. de Sitter (President), LTZA 1 P.M. Schreuder,
LTZ 1 C.J.E. Brutel de la Rivière, LTZA 2 D. Pothoven (Secretaris, Mr. D. Sluis
(verdediger).
Nieuwe Centrale Zeekrijgsraad
Op 14 januari 1914 werd in het Paleis
(Commandementsgebouw) de
nieuwe centrale Zeekrijgsraad geïn
stalleerd. Als president van de recht
bank fungeerde van nu af een burger
rechter Mr. W. de Sitter. Na hem wer
den ook benoemd en beëdigd de fis
caal LTZA 1 Mr. G.J. Jutte, de overige
leden van de raad en de secretaris. 6)
Nieuw was ook dat de beschuldigde
zich desgewenst rechtsbijstand kon
verschaffen door een burger advocaat.
De eerste zitting van die Krijgsraad
waar een advocaat pleitte had plaats
op 21 februari 1914. De zittingen wer
den gehouden aan boord van Hr.Ms.
"Wachtschip" 7) liggende aan het
Nieuwediep.
In 1914 werd bekend dat Hr.Ms.
"Wachtschip" van de sterkte zou wor
den afgevoerd. Voor de Zeekrijgsraad
hield dit in dat ze niet meer aan
boord hun zittingen konden houden.
Daarom werd een gebouw voor de
Krijgsraad aan de Buitenhaven aanbe
steed op 6 mei 1914. Het werk werd
gegund aan Helderse aannemer H.
Riemens voor f.13.777,-. Het gebouw
stond in verbinding met het
bestaande Provoosthuis aan de Bui
tenhaven 15.
Tweede Wereldoorlog
Tijdens de eerste oorlogsdagen dook
de Zeekrijgsraad onder in de gewel
ven van de Oostbatterij. Na het bom
bardement van 14 mei 1940 op de
Oostbatterij (3 bommen) werd de
zitting aldaar voortgezet op 30 mei.
Embleem Zeekrijgsraad. In keel een
geblinddoekte Vrouwe Justitia van
natuurlijke kleur, gekleed van zilver,
met haar van goud, het hoofd omkranst
van sinopel, houdende in de opgeheven
rechterhand een toorts en in de linker
een weegschaal, beide van goud. Als
embleemspreuk Pro Justitia' (voor
gerechtigheid) in Latijnse letters van
zilver op een lint van keel. Vrouwe
Justitia is vanouds het zinnebeeld van de
juiste rechtspraak.
Nadien werd onderdak gevonden in
het R.K. Militair Tehuis tegenover het
station en op 11 juli 1940 werd in het
kantongerechtsgebouw te Den Helder
aan Kerkgracht de laatste zitting
gehouden. De Zeekrijgsraad werd
verplaatst naar Den Haag en vestigde
zich in de Laan Copes van Catten-
burch 6. De zittingen werden gehou
den in het lokaal van de Krijgsraad
voor de Landmacht in dezelfde laan
no. 12. De eerste openbare zitting
aldaar vond plaats op 26 juli 1940.
Op 20 september 1940 werd een zit
ting van de Zeekrijgsraad uitgesteld.
Ook de Krijgsraden van de landmacht
en het Hoog Militair Gerechtshof
zouden voorlopig hun werkzaamhe
den opschorten.
In januari 1941 werden het Hoog
Militair Gerechtshof, de Krijgsraden
voor de Landmacht te Den Haag en
Utrecht en de Krijgsraad voor de Zee
macht te Den Helder opgeheven. De
berechting van alle strafoare feiten,
welke behoorden tot de kennisne
ming van de genoemde militaire
gerechten en welke vóór 20 oktober
1940 werden begaan, ging over de
naar de gewone gerechten.
Tijdens het verdere verloop van de
oorlog zetelde er een Zeekrijgsraad in
Londen.
Pas op 1 april 1946 keerde de Zee
krijgsraad terug naar Den Haag en
werd toen geïnstalleerd in de gele
kamer van het Ministerie van Marine
in aanwezigheid van de commandant
der zeemacht in Nederland Vice-
admiraal G. Stoeve.
25
