Huisduinen doet haar naam eer aan,
constateert Teenstra. 'Te regt wordt
dit nietig dorpje Huisduinen gehee-
ten, wijl het bijna in de duinen als in
jagtsneeuw bedolven ligt. De huizen
zijn veelal oud en bouwvallig, terwijl
eenige verlaten zijn; de muren zijn
voor het grootste gedeelte van gele
Vriesche steenen opgetrokken, met
tegels aan de wanden.'
Waarlijk bezienswaardig
Teenstra's aandacht wordt vervolgens
getrokken door het fort Kijkduin.
'Waarlijk bezienswaardig, wijl toren
en fort beide zeer fraai en kostbaar
gebouwd zijn. Vóór de bouwing van
gemeld fort was dit duin zeer hoog,
wordende er toen steenkolen ten
dienste der zeevarenden op hetzelve
gebrand; dan de Franschen hebben
deszelfs kruin afgenomen, en daarna
een diepen vierkanten kuil of eene
kom doen graven, waarin het tegen
woordige fort gemetseld werd, heb
bende dus den ouden 24 voeten (*7,5
meter) hoogen steenkool-toren moe
ten aftreken. De tegenwoordige
toren, die midden op het fort staat, is
kegelvormig en rond van gedaante, en
rust op het middelste gewelf van dit
onderaardsche fort (Souterrain);
zijnde deze langzaam vernaauwende
toren geheel van gele steenen opge
bouwd en 74 voeten (*23 meter)
boven het duin, zoodat de toren,
behalve de groote en fraaije lantaarn
137 voeten (*43 meter) boven de
oppervlakte der zee verheven is, wor
dende door 26 lampen in 2 boven
elkander geplaatste cirkels verlicht,
brandende deze Argantsche lampen
voor parabolike reflectoren, die het
licht terug kaatsen.
'Het was op den 29 October 1822, dat
men deze lampen hier voor het eerst
ontstak, kunnende dit belangrijk
kunstlicht op zee van deks 5, en uit
den mast 7 mijlen ver gezien worden.
Onder de cirkels dezer lampen loopen
kagchelpijpen, die bij vorst weder
gestookt worden, ter voorkoming, dat
de olie in dezelve niet stijf worde.
Wanneer men zich des avonds, nadat
de lampen ontstoken zijn, in de lan
taarn bevindt, kan men het sterke
licht, dat door de holle verzilverde
spiegels terug gekaatst wordt, met
moeite aan de oogen verdragen. De
toren is door een zwaren afleider, die
over de duinen naar het strand loopt,
tegen den bliksem beveiligd. Over een
en ander heeft de heer E.W.G. Hacket,
luitenant ter zee, het toeverzigt, welke
ons verhaalde, dat de toren met diens
lantaarn, enz. f. 120.000 gekost had.
De lantaarn of koperen koepel is het
eerste, wat van dien aard hier te lande
vervaardigd is, zijnde de koepel door
's Rijks geschutgieter, den heer Maritz,
te 's Gravenhage, en de lichtkaatsers
door den heer H. de Heus, fabrikant
te Amsterdam, vervaardigd.
Een glaasje vaderlandschen je
never
'Nadat ik met mijnen reis- en hutge-
noot, den heer L.W. Mondt, den toren
bezien had, en wij door het op- en
aftlimmen, zoo van den toren, als
door het losse duinzand, eenigszins
vermoeid waren, besloten wij, om bij
den tapper Hendrik Klein, voerman te
Huisduinen, eene kleine versnapering
te nemen, waar wij ook onzen getrou
wen geleider, den ouden lampopsteker,
tevens de schoonvader van Reindert
Kruk zijnde, op een glaasje vaderland-
schen jenever trakteerden. Kijk, dat
moet men er in zulk guur weer ook
toch van hebben, en daarbij passen,
gelijk gij nader zien zult, zulke natte
sleutels in alle sloten. Wij wenschten
namelijk, ook het fort te bezigtigen;
maar dit konde zonder bewijs van
toegang, hetwelk men van den kom-
mandant vragen moest, niet geschie
den: er moest dus eene nieuwe poging
worden gedaan, en hiertoe was ons dit
graantje als openingsmiddel zeer
dienstbaar; - niet dat de oude man zijn
pligt verzuimde, neen! maar hij vroeg
onze namen, en bepaalde ons, om
Maandag (het was nu Zaturdag, den
25 December) terug te komen; en nu
had hij werkelijk kaartjes voor ons van
den kommandant Wolff, die op de
Helder woont, gehaald.
Uitgebreid spookhol
'Nu moest de portier van het fort Erf
prins nog worden gehaald: deze oude
Schipbreuk van het fregat 'De
Vreede' nabij Huisduinen op 14
oktober 1824. Aquarel J. Mooy, 1832.
(Scheepvaartmuseum)
22
