U|| meerd bent hoe verschrikkelijk het leven op Wieringen voor mij was en wat het op den duur betekent om zo van de wereld afgesloten te zijn. Je zult net als ik blij zijn dat ik nu eindelijk naar vrouw en kinderen kan teruggaan Eerder al had de prins zich beklaagd over zijn verblijf op Wieringen. Tegen Sigurd von Ilsemann, adjudant van keizer Wilhelm, zei hij: 'Ik houd het niet lang meer op dat eiland uit; het gevoel voortdurend te worden bewaakt en niets nuttigs te kunnen doen, wordt zo langzamerhand onverdraaglijk.' In zijn afscheidsbrief aan de eilandbewo ners schreef hij daarentegen: 'Lieve Wie- ringer vrienden. Wanhopig, belasterd en dakloos betrad ik in November 1918 uw eiland. Hier vond ik rust, en menschelijke deelneming en kwam ik tot mijzelven. De weken werden maanden, de maanden jaren. Reeds 5 jaar lang leefde ik in uw midden. Gij bood mij gastvrijheid in uw woningen aan en liet mij deelen in uw vreugde en leed. Wij leerden elkander ken nen, begrijpen en waarderen.... Oneindig moeilijke jaren zijn het voor mij geweest, ver van het vaderland en gezin, maar ze zijn mij veraangenaamd en dragelijk gemaakt door de vriendschap van de Wieringer bevolking Nog jarenlang bleef de kroonprins contact houden met de burgemeester, zijn 'cipier, die hem tot Duitsland had begeleid. En met mr. Kan, zijn 'gevan genisdirecteur'. Aan hem stuurde hij briefes, waarin hij hem herhaaldelijk bedankte voor zijn hulp en medewer king om naar zijn vaderland te kun nen terugkeren. Frankrijk, België en Engeland waren des duivels over zijn vrijlating. Zij hadden hem willen berechten voor zijn aandeel in de Grote Oorlog. Kroonprins Wilhelm voerde het bevel over een legerkorps aan het Westfront in Noord-Frankrijk en België. Dit leger speelde een grote rol in de mislukte aanvallen op Verdun. Vanwege de vele doden werd hij 'de slachter van Ver dun' genoemd. Zijn reputatie kwam ook in een kwaad daglicht te staan door zijn talloze amoureuze avontuur tjes aan het front met Franse vrouwen. Wilhelm had op Wieringen te maken met drie burgemeesters: A.Peereboom (tot 1920) L.C. Kolff sr. (tot 1922) en daarna L.C. Kolff jr. Mr. J.B. Kan, secretaris-generaal in algemene dienst, was de vader van cabaretier Wim Kan. Hij werd in 1926 minister. Prins Wil helm sympathiseerde met de nazi's totdat hem duidelijk werd dat Hitler er niet over peinsde de monarchie te her stellen. Hij overleed in 1951. Levy Grunwald dreef met zijn broer en zus de manufacturenzaak 'De Zon' in Den Helder en ging geregeld naar Wieringen om vaste klanten te bezoe ken. Hij ontmoette de kroonprins meerdere malen. Hij was ook free lance-journalist en schreef boekjes, onder meer over de Blauwe Zeerid ders. Hij organiseerde acties om het reddingwezen en Dorus Rijkers finan cieel te ondersteunen. In 1936 ver huisde hij met zijn gezin naar Amster dam. Hij en zijn vrouw overleefden concentratiekamp Theresiënstadt. Bronnen: Nationaal Archief, collectie Kolff 2.21.281.46 inv.nr 1; collectie J.B. Kan 2.21.375 inv.nrs 11 en 14; 'Wilhelm, de Banneling van Wieringen', Levy Grunwald; 'Wilhelm II in Nederland 1918 1941, Sigurd von Ilsemann; historische kranten www.delpher. nl; L.C. Kolff, een vergeten Epenaar, Historische Vereniging Ampt - Epe, dec. 2013; Wieringen de burgemeestersfamilie Peereboom in Op de Hoogte, tijdschrift HV Wieringen, 10e jaargang, nr. 5, 1998. Kroonprins Wilhelm met burgemeester Kolff sr. en zijn (in Duitsland geboren) vrouw. (Collectie HVWieringen) De Historische Vereniging Wieringen heeft de voormalige smederij van Jan Luyt in Hippolytushoef voorzien van oude foto's. De prins (links) smeedde hier vaak hoefijzers. (Foto Jan Wessels) uwL imrim»"- "Ja* jan i' «s. kp Ls»r«<» Jm WWW.HISTOBISCHWIEPINGEN I 25

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Levend Verleden - Den Helder | 2018 | | pagina 25