weet ik dat ons werd voorgedaan hoe
we uit het toestel moesten springen
als dat nodig was. Ik ben achterin dat
vliegtuig gezet, viel in slaap en werd
ergens in Schotland weer wakker,
waarna we een ontbijt kregen".
Screening
Eenmaal in het Verenigd Koninkrijk
volgde weer een internering. "Daar
werden we allemaal ondervraagd.
Eerst door de Engelse autoriteiten,
waarna een overplaatsing volgde naar
een locatie waar Nederlandse autori
teiten mij ondervroegen. Daar bewaar
ik geen leuke herinnering aan. Het
was niet prettig. Ik had regelmatig
ruzie met die lui die dat moesten
doen, want ik was niet gekomen voor
ondervragingen, ik was gekomen om
te varen". Een van de ondervragers
was trouwens stokdoof en Brink kon
zich slechts verstaanbaar maken door
in een lange hoorn te praten die de
man tegen zijn oor hield.
De screening was natuurlijk bedoeld
om de betrouwbaarheid van de
nieuwkomers te testen en eventuele
Duitse spionage te ontmaskeren.
Hierbij werden de Engelandvaarders
mentaal binnenste buiten gekeerd.
Een van de minst prettige vragen was
of de Engelandvaarder iets kon vertel
len over wie er zoal in zijn directe
omgeving in Nederland 'fout' was.
Bert Brink doorstond de ondervra
gingen en kwam terecht waar hij
wezen wilde: op de grote vaart.
Wilhelmina
Maar eerst was er de ontmoeting met
koningin Wilhelmina. Ook dat was
staande praktijk. "Gij zijt de schakel
tussen hen die thuisbleven en mij", zei
de vorstin doorgaans bij ontmoetin
gen met Engelandvaarders in haar
residentie in Londen. "Dat was het
hoogtepunt. Ja, Wilhelmina was een
fantastische vrouw".
Wat er zoal gezegd is tijdens de audi-
entie weet Brink niet meer precies.
"Ze informeerde naar van alles. Je zat
met een grote groep om haar heen.
En dan vroeg ze van wat denk je hier
van en wat denk je daar van? Ik was
niet zo spraakzaam. Er waren mensen
die veel beter praten konden dan ik
en daar had ze dus meer aan".
Scherp voor ogen staat Brink wel deze
anekdote. "Ik liep met de koningin op
samen met een andere jongen. 'Jij
komt toch uit Groningen?, vroeg ze.
'Ja', zegt-ie, waarop ze ons naar de tuin
dirigeerde. 'Moet jij eens kijken naar
die grond, want mijn aardappels wil
len niet groeien.' Dus wij kijken naar
die grond. Toen we eenmaal uit de
tuin kwamen, werden we meteen
apart genomen door de leider van die
dag. 'Wat hebben jullie daar uitge
spookt?, vroeg-ie. Dat was geweldig".
Brink kan er nog om lachen en
terecht want die Groninger zal nooit
gedroomd hebben van Engeland om
de koningin van agrarisch advies te
dienen.
Los van de audiëntie bij de koningin
had Bert Brink nog een memorabele
ontmoeting. Tijdens een van de trein
reizen in Engeland leerde hij zijn
latere vrouw kennen: Peggy Puleston,
telg uit een Engels geslacht dat terug
gaat tot de elfde eeuw, de tijd van Wil
lem de Veroveraar.
Wisten uw ouders destijds waar u was?
"Ja. Mijn moeders broer Jan en zijn
vrouw Jo woonden in Amerika en ik
had het adres van hen. Vanuit Zweden
kon ik hun schrijven, onder pseudo
niem maar dan zo dat mijn ouders uit
de inlichtingen van mijn oom en
tante konden opmaken dat ik het was.
Zo wisten mijn vader en moeder in
Amersfoort waar ik zat, wat ze
natuurlijk angstvallig geheimhielden.
Ernaar gevraagd zeiden ze dat ik in
Groningen zat. Mijn moeder is trou
wens een keer opgepakt. Maar op een
of andere wijze heeft ze zich eruit
weten te redden".
In konvooi
Na de ontvangst door koningin Wil-
helmina ging het rapido naar de
haven van Liverpool. Want dienen op
de koopvaardij was Brinks doel, een
gevaarlijke keuze gelet op de U-boten
die op geallieerde schepen joegen.
"Maar", zo vertelt hij verder, "dat wist
ik allemaal niet. Je deed iets voor de
war-effort
De 'Meerkerk' 4 was het eerste schip
waarop de jonge Engelandvaarder
geplaatst werd. Het voer in konvooi
heen en weer tussen de Verenigde
Staten en Europa, doorgaans volgela
den met wapens, voertuigen en ander
militair materieel. "Ja, het was gevaar
lijk", beaamt hij. "Maar we zijn er
goed doorheen gekomen". Wel maakte
hij het mee dat de 'Meerkerk' op het
nippertje ontsnapte aan een mijn of
een torpedo. Ditzelfde projectiel
bracht wel een direct volgend kon
vooischip tot zinken. "Er was constant
gevaar, vooral op reizen naar de Mid
dellandse zee waar het stikte van de
Duitse onderzeeboten. Als het weer
het toeliet sliep ik aan dek. Dan kon je
snel weg". Overigens was het Brinks
taak om wacht te lopen op de brug en
op post te staan bij een mitrailleur.
Na de 'Meerkerk' volgde nog een
plaatsing op de 'Philips Wouwerman,
waarna Brink op de 'Marpessa' 5
terecht kwam, een tanker van Shell.
Het was op dit schip waar de lange
loopbaan van Brink voor deze olie
maatschappij begon.
Na 1945
Na de oorlog trouwde Bert Brink met
Peggy Puleston, kreeg twee kinderen,
was jaren van huis, doorliep de ran
gen, diende op tientallen schepen en
werd uiteindelijk gezagvoerder van
een mammoettanker van Shell. Maar
dat is nog niet het hele verhaal in een
notendop; het concern stelde de kapi
tein in de gelegenheid om scheeps-
bouwkunde te gaan studeren aan de
toenmalige Technische Hogeschool
Delft, nu de Universiteit van Delft.
Hier studeerde hij in 1973 op
51-jarige leeftijd af als ingenieur,
waarmee een langgekoesterde wens in
vervulling ging. Na deze studie volgde
nog een loopbaan bij de offshore,
eveneens in dienst van Shell. Halver-
18
