Wintertafereeltje gezien vanaf de Keizersbrug richting de Westgracht en
Keizersgracht. (Foto Bureau Helder, circa 1925)
Ook hield het Leger des Heils vanaf
de jaren 1920 in de maand december
op het Koningsplein openluchtbijeen
komsten met muziek en zang.
December 1935 gaf stadsbeiaardier
Tj. Dito voor het eerst een kerstcaril-
lonconcert op het Monument der
Nederlandse Reddingswezen op het
Helden der Zeeplein. "Er was weinig
wind zodat het geluid tot ver over de
stad gehoord kon worden" meldde de
Helderse Courant. Voor de ontspan
ning buiten de deur vond tijdens de
kerstdagen vanaf de eind jaren twintig
in het Casino aan de Kanaalweg
optredens plaats van bekende Neder
landse artiesten en werd voor het
eerst de charleston gedanst.
Burgerlijk Armbestuur en kerstgave
Het gemeentebestuur had in de
twintiger jaren grote zorgen door de
toename van werkloosheid. In 1920
telde de stad 30.000 inwoners waar
van 2.936 werkzoekenden.
Een werkloze uit die tijd beschrijft
het als: "Wie geen werk had kreeg
een oproep van de arbeidsbeurs.
Werken bij de gemeentereiniging,
achter de vuilniswagen, vuilnisbak
ken legen. Soms straatvegen of met
de darmenwagen mee. Afval van
slagerijen en rokerijen ophalen.
Dikwijls ook achter de beerwagen,
emmers legen, stratenlang. En eind
december einde werk". Het Burger
lijk Armbestuur ondersteunde toen
meer dan 200 Helderse gezinnen.
Het bestuur betaalde de geneeskun
dige hulp en gaf bonnen uit voor
levensmiddelen en brandstof, de
kinderen kregen klompen. Voor de
kerstdagen werd door het Burgerlijk
Armbestuur aan de arme gezinnen
drie gulden uitgekeerd, per kind
kwam daar 50 cent bij. "Personen
die menen daarvoor in aanmerking
te komen kunnen zich voor 22
december a.s. ten kantore Kerk-
gracht 32 aanmelden. Van besturen
van werklieden organisaties, vereni
gingen of instellingen wordt even
eens een opgave verwacht. Deze
opgave moet vergezeld gaan van de
namen, adressen en aantal kinderen
beneden de 14-jarige leeftijd", aldus
de oproep van de gemeente. De
meest schrijnende gevallen kregen
daarbij nog kerkelijke ondersteu
ning.
Niet iedereen vierde het kerstfeest in
huiselijke sfeer. In de jaren 1920 kregen
de kinderen van het weeshuis in Huis
duinen tijdens kerstavond warme cho
colademelk, een reep chocola en een
sinaasappel. In het Oudenliedenhuis
aan de Kerkgracht en het Tehuis voor
ouden van dagen in de Jan in 't Velt-
straat stond een kerstboom. Op eerste
kerstdag was er muziek met een optre
den van onder andere de Mandoline
club of zang van meisjes padvinders. De
bewoners kregen in de pauze warme
chocolademelk met kerstkransjes. En
op tweede kerstdag muziek en liederen
door het Leger de Heils, met gebak,
fondantjes, mandarijnen en voor de
mannen vier sigaren. Veel werd hieraan
bijgedragen door de plaatselijke mid
denstand en particuliere giften.
Marine hospitaal
In het Marine Hospitaal aan het Nieu-
wediep was de indeling in de jaren
1930 dat de marine afdeling beneden
gevestigd was. De burgerafdeling
bevond zich op de bovenverdieping.
(Er was in die periode in Den Helder
geen algemeen ziekenhuis, de katho
lieken maakten vanaf 1929 gebruik
van het nieuwe R.K. Lidwinazieken-
huis aan de Polderweg). In het Marine
hospitaal waren de zalen met hulst en
kerstgroen versierd en er stond een
kerstboom op de gang. Op eerste
kerstdag trad het eigen zusterkoor op.
Het koortje stond op de boven gang
rondom de kerstboom, er werd viool
gespeeld en een mondharmonicaclub
gaf een concert. Op tweede kerstdag
trad het koor van de Apostolische
Gemeente en het R.K.-knapenkoor
op. Er werden kerstkransjes en
Weihnachtsstol uitgedeeld, de dokters
en hun familie schonken de thee.
Leger des Heils
Het Leger des Heils is sinds december
1890 actief in Den Helder. Op 1 okto
ber 1890 werd het gebouw, waar het
Victoria Concert Hall aan de Spoor-
gracht 38 (wijk O 267) was gevestigd,
gehuurd en ingericht. Het gebouw,
met een zaal voor circa tweehonderd
mensen, werd behangen met een
motief van rode schilden met daarop
witgeschilderde spreuken en Bijbel-
25
