(Het Sint Dominicusgesticht uit 1869
was een rooms-katholiek schoolgebouw
voor jonge kinderen onder leiding van
de zusters Dominicanessen. In 1925
werd het gebouw eigendom van de
gemeente en bestemd als magazijn en
werkplaats voor de ernaast gelegen
gasfabriek. November 1946 werd de
bovenverdieping (het kloosterkapel) in
gebruik genomen door de personeels
vereniging van het gas-water- en licht
(Elgawa). In 1981 werd het gebouw
afgebroken voor woningbouw aan de
Jonkerstraat).
Kerstfeest op zee
Voor de zeevarenden die wegens
verre reizen de feestdagen niet thuis
konden vieren verzorgde het Comité
kerstfeest op Zee vanaf circa 1910
geschenken die in speciale kerstkisten
aan boord werden meegevoerd. De
pakjes werden na een landelijke
oproep in september ingezameld door
het Waterschoutskantoor Amsterdam
en het Tehuis voor Zeelieden Rotter
dam. Den Helder was vertegenwoor
digd door een klein comité. Vanaf
begin november werden de kisten
vanuit de havens van Amsterdam en
Rotterdam meegegeven aan die sche
pen wiens opvarenden hun kerstfeest
niet thuis bij familie konden vieren.
Ieder schip kreeg een kerstkist aan
boord bezorgd. In hoofdzaak gevuld
met handwerk gemaakte kussens,
sokken, dassen en wanten maar ook
leesboeken, tabak, spelen en versna
peringen.
De winkeliers
Tot de jaren 1930 beperkte de aan
dacht van kerstaankopen en inge
richte etalages zich tot de bloemist,
de banketbakker en de poelier. Pas
na 1930 vertoonden de winkelstraten
meer tekenen van het naderen van
de feestdagen, met verlichting in de
etalages, fraaie decoraties en uitstra
lingen in winterse trant met sneeuw
en dennengroen. Ja, alles wees dan
op de naderende feestdagen. Vooral
de kerstetalages bij Vroom en Drees-
mann waren beroemd in Den Helder.
Het was een goede traditie geworden
dat de V&D winkel, gelegen aan de
Spoorstraat - hoek Keizerstraat, met
het kerstfeest iets bijzonders van haar
zaak maakte. In die jaren waren 's
avonds alle winkels geopend. Ook
tijdens de christelijke feestdagen kon
men er nog terecht. Maar dat dit
gevoelig lag blijkt uit de oproep van
21 december 1937, waar een beroep
op de christelijke mentaliteit van het
Nederlandse publiek wordt gedaan:
"Het bestuur van de Nederlandse
handel- kantoor en winkelbedienden
'St. Franciscus van Assisi' wenst
gaarne de verwachting uit te spreken
dat op zaterdag a.s. over het gehele
land door de algemene sluiting der
winkels de viering van het feest van
Christus geboorte tot uitdrukking
komt. Dit mag in overeenstemming
met een goede traditie worden geacht
waarmee niet gebroken mag, noch
behoefd te worden. Verschillende
winkeliers hier ter stede ondersteunen
dit verzoek gaarne en zouden het op
prijs stellen als tot gemeenschappe
lijke sluiting op de 1e kerstdag beslo
ten zou worden".
Maar er moest wel verdiend worden,
en vers geleverd voor het kerstmaal.
Dus waren de slagers open voor: best
rundvlees, karbonade, rollade, bief
stuk en varkensvlees, prima West-
faalse hammen, Gelderse metworst,
Haagse leverworst, Saucijs de Bou
logne en gerookt vlees. De groente
boer met spinazie, snijboontjes, sper
ziebonen, zuurkool, mooie spruitjes
en bloemkool, zoete appelen en zure
appelen voor moes, stoofperen, zuid
vruchten en puikbeste aardappelen.
De kruidenier voor het nagerecht als
vruchtengriespudding en amandeltjes
griespudding. En de poelier voor een
zwaar gemest konijn, of duinkonijn,
hazen, soep- en braadkippen, zelfs
eenden en duiven. Ja, er was een grote
keuze voor wie dat kon betalen. Daar
bij nog werden in vele gezinnen
konijntjes gehouden voor het kerst
maal. Wat betreft het eten van vlees is
het opvallend dat al in de jaren 1920
de Nederlandse Vegetariërs Bond
actief was met de leuze: "Kerstfeest
- Lichtfeest. Wilt ge niet medeschul
dig zijn aan het dooden van dieren,
laat dan uw kerstmaal vleeschloos
zijn" Ook werd in die periode voor
het eerst tijdens de kerstdagen de
Helderse pluimvee tentoonstelling
gehouden.
Naar de zondagschool
Veel Helderse kinderen gingen naar
de zondagschool. Landelijk werden
de zondagsscholen opgericht in de
jaren 1850. Bekend is dat in 1906 in
de doopsgezinde kerk aan de Kerk-
gracht op tweede kerstdag de viering
werd gehouden met de kinderen van
de zondagschool. Vanaf de jaren
1920 werd voor de zondagschool
kerstviering gehouden in gebouw
Palmstraat, in de Ned. Herv. Kerk
aan de Weststraat, in gebouw De Ster
der Hoop te Julianadorp, in de kerk
te Huisduinen, in de christelijke
school aan de Kortevliet en in de
kerk te Julianadorp. Duizenden kin
deren gingen vanuit de zondagschool
naar de speciale kerkdienst om bij
grote versierde bomen met bran
dende kaarsen naar het verhaal van
de geboorte van Christus te luisteren.
Dan werden er versjes gezongen en
versnaperingen uitgedeeld en bij het
verlaten van de kerk ontving ieder
een een leesboek, een jongens- of
meisjesboek. De Rooms katholieke
kinderen hadden geen zondags
school, zij vierden vanaf 1915 kerst
feest op tweede kerstdag in het
gebouw van de R.K. Volksbond aan
de Molengracht. Met zang, en een
kerstvertelling onder de vertoning
van lichtbeelden.
Met de feestdagen de stad uit
Omdat een groot aantal militairen
van marine en landmacht die in
Den Helder gelegerd waren elders
woonden, vond jaarlijks voor de
kerstdagen een ware uittocht naar
hun familie plaats. De treinen waren
23