één katholieke kerk in Den Helder. In
de daarop volgende 'gouden eeuw' van
het katholieke geloof kwamen er in Den
Helder parochies en kerken bij. Door de
massale ontkerkelijking na de Tweede
Wereldoorlog verdwenen parochies en
werden andere samengevoegd. De over
tollige parochiekerken werden gesloopt
of als klimmuur hergebruikt. Anno
2017 is er weer één parochie voor de
hele gemeente Den Helder, nu met twee
kerken: de naoorlogse 'hulpkerk' Wil-
librord in Julianadorp en als vanouds de
Petrus en Pauluskerk, die als rijksmo
nument de tand des tijds heeft kunnen
doorstaan.
De Nieuwe Kerk van 1839 is gebouwd
in de eeuw van afscheidingen van de
Hervormde Kerk, die onder meer geleid
hebben tot het ontstaan van de Gerefor-
meerde Kerk. De uittocht van kerkleden
werd lange tijd goedgemaakt door de
groei van de bevolking. Toen het aantal
kerkgangers in de tweede helft van de
vorige eeuw sterk terugliep werd geko
zen voor een meer beperkt en centraal
gelegen kerkenbestand, waaronder de
Opstandingskerk. De Nieuwe Kerk
werd in 1971 door de Hervormde
Gemeente verkocht aan de 'Volle Evan
gelie Gemeente' die de kerk tot 1990
heeft gebruikt. Sindsdien is het kerkge
bouw met de pastorie in bezit van de
evangelische gemeente 'De Ambassade'.
Literatuur
Carsjens, Jan en Piet Riteco, Opgegraven
verleden: Een overzicht van slachtoffers
uit de Tweede Wereldoorlog die tussen
1940 en 1949 begraven hebben gelegen
op de militaire erebegraafplaats te Huis
duinen, Den Helder, 2005.
Hovestad, Peter en Jan T. Bremer, Wie
nooit vlak aan zee gewoond heeft weet
eigenlijk niet wat of waaien is: Frangois
Haverschmidt en Den Helder, Den Hel
der, 1994.
Paaltjens, Piet, Snikken en Grimlachjes,
Groningen, Noordhoff Uitgevers, 2010.
Rosenberg, H.P.R., De 19de-eeuwse
kerkelijke bouwkunst in Nederland, Den
Haag, Staatsuitgeverij, 1972.
Overige informatiebronnen
(geraadpleegd maart 2017)
Nieuwe Kerk, in: Wikipedia, https://
nl.m.wikipedia.org/wiki/Nieuwe-Kerk
Petrus en Pauluskerk, in: Wikipedia,
https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Petrus-
en-Pauluskerk
Waterstaatskerken, in: Wikipedia,
https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Water-
staatskerk
Website Evangelische Gemeente De
Ambassade, www2.de-ambassade.nl
Website Oneindig Noord-Holland,
'Verhaal De HH. Petrus en Pauluskerk
in Den Helder', www.onh.nl
Website Rijkswaterstaat, 'Onze historie',
www.rijkswaterstaat.nl
Website R.K. Parochie H. Maria Sterre
der Zee, www.mariasterrederzee-den-
helder.nl
Hans van Rossum was in de periode
van 1955 tot 1967 misdienaar en kerk
ganger van de Petrus en Pauluskerk. In
de trilogie 'Retour Den Helder' (2014),
'Rendez-vous Den Helder' (2015) en
'Rentree Den Helder' (2016) schreef hij
over zijn katholieke jeugdjaren. De
verhalenbundels zijn verkrijgbaar in de
plaatselijke boekwinkels.
Interieur van de Nieuwe Kerk omstreeks
1900 op een ingekleurde ansichtkaart
8