van vaste herkenningspunten belang
rijk was voor de scheepvaart blijkt uit
het onderhoud van kerktorens. Zo
is bijvoorbeeld bekend dat er kerk
torens op Texel door het rijk werden
onderhouden om instandhouding
van de torens te waarborgen. Door de
ontwikkeling van de scheepvaart om
ook 's nachts veilig te kunnen varen
en door de komst van bakenverlich
ting langs de kust verloren de kapen
hun functies. In september 1876 werd
kaap Ruigebeen afgebroken, dat was
in de periode dat in de onmiddellijke
nabijheid de huidige vuurtoren werd
gebouwd. De vuurtoren nam hierbij
de taak over van kaap Ruigebeen,
want de 57 meter hoge toren was niet
alleen lichttoren en uitkijkpost, het
was ook een baken. Ruim dertig jaar
later werd in 1911ook de Schouten
kaap afgebroken, het laatste houten
baken waarop de zeevaart eeuwen
lang navigeerde.
Herbouw?
De kapen hebben hun prominente
betekenis verloren. Ze maken geen
deel meer uit van het nautisch verle
den. Door de komst van de radarna-
vigatie verdwenen de meeste van deze
karakteristieke bouwwerken langs de
Nederlandse kust. Maar het is verheu
gend dat de kapen tegenwoordig als
cultuurhistorische objecten worden
gezien. Op Terschelling zijn er plan
nen om de kaap van het Seinpaalduin
weer op te richten. En er zijn plannen
om op Urk de Kaap van Urk te her
bouwen. Wellicht dat er ook moge
lijkheden komen om nabij Kaaphoofd
of te Huisduinen een houtenbaken te
herbouwen? Want dat zou de mari
tieme historie van onze kust op een
bijzondere wijze vergroten.
Bronnen:
Ernst Brinck, handschriften,
Streekarchivariaat noordwest
Veluwe.
Nationaal Archief, 2.12.25 - inventaris
69 (1817-1825) bouw en herstel
kapen.
Nieuwediep en Instituut (1929) Q.X.
Johannes Pieter Muller.
Beknopte geschiedenis van Huisduinen
en Den Helder (1958) A. Korff.
Langs de Noordzee, De speelwagen
(1950), Mr. J. Belonje.
Verenigingsblad de Vuurboet, Peter
Kouwenhoven (Nederlandse
Vuurtoren Vereniging).
Diverse jaargangen Helderse
Couranten.
De Schoutenkaap boven op het duin, gezien vanaf de dijk bij Huisduinen in circa het jaar 1900.
32
