28*£kSL
vaardij- en oorlogsschepen tot zinken
waren gebracht. Bovendien wemelde
het van de duikboten van vele nati
onaliteiten in zee en vooral Duitse
vliegtuigen in de lucht.
Het aantal berichten over oorlog nam
per dag toe. Veldslagen, ontploffende
fabrieken, overwinning hier en een
nederlaag daar en hele of halve leu
gens overal.
Een eindeloze reeks mijnen tegen
de dijk of op strand
In 1938 verscheen één van eerste
berichten over een aangespoelde
mijn op het strand. Een overgeble
ven Engels exemplaar uit de Eerste
Wereldoorlog werd door de Torpe-
dodienst onschadelijk gemaakt. Bij
de explosie ontstond een enorme zuil
van zand. De verslaggever sprak van
een interessante aanblik.
In 1939 brak de oorlog uit. Duitsland
en de Sovjet-Unie waren Polen
binnengevallen en prompt daarna
verklaarden Frankrijk en Groot-
Brittannië Duitsland de oorlog.
Prompt spoelden er veel meer
mijnen aan. In september 1939
vlak achter het postkantoor aan
de Kanaalweg twee stuks. Dijk en
havenhoofd werden afgezet en de
marine maakte er één onmiddellijk
onschadelijk en de andere werd
achter fort 'De Harssens' verankerd.
Vanuit de richting van Texel hoorden
de mensen op de dijk een enorme
explosie. Het marinepersoneel had bij
Texel op 14 september 1939 een mijn
onschadelijk gemaakt. Onder invloed
van de wind en de stroming waren
daar veel mijnen aangespoeld en op
deze dag werden er wel 25 stuks op
Texel onschadelijk gemaakt.
De interessante aanblik van de
eerste ontploffing van een mijn op
het strand was na een jaar met het
voortdurende mijnengevaar langs de
kust volkomen veranderd. De mensen
werden bang: de herfststormen
waren op komst. Op 17 november
1939 ontplofte er weer zo'n ding
dat al gesignaleerd was in het
Marsdiep. Militairen hadden de mijn
waargenomen en een uur later botste
de mijn tegen de dijkglooiing. De
dijk werd afgezet en iets later vloog
de mijn met een geweldige rook-
water- en vuurzuil de lucht in. De
houten beschoeiing onder aan de dijk
versplinterde als luciferhoutjes en in
Huisduinen gingen ongeveer vijftig
ruiten aan diggels, deuren vlogen
open en bloempotten vielen op de
grond. In Oud Den Helder evenals
in de omgeving van de Timorlaan,
Singel en Krugerstraat braken ook de
nodige ruiten. De dijk liep een 'deuk'
op van zeventig meter in de omtrek.
Het boeiende en spannende was er
wel volledig vanaf.
Niet alleen bij Den Helder
In de Cocksdorp gingen ruiten door
een mijnexplosie op één kilometer
afstand aan stukken. Op Terschelling
spoelden er tien aan en dan nog wel
vlak voor het badhotel. Bij Oudeschild
is het al niet anders. Tijdens een vlie
gende storm op 26 november 1939
ontdekte een dijkwacht een mijn die
snel kwam aandrijven. De dijkwacht
zette het op een lopen en wist zo
te ontkomen. Kerkgangers die met
paard en wagen de plaats des onheils
passeerden, ontsnapten als door een
wonder aan de dood toen de mijn op
150 meter van hen ontplofte. Stukken
beton van duizenden kilo's werden
weggeslingerd en het rijswerk werd
ver over het land geworpen. Er bleef
een deuk van 70 m2 in de dijk achter.
En het bleef niet bij deze ene keer. Zo
ontplofte er een mijn ten zuiden van
Oudeschild vlak bij de Schans en ver
volgens gingen er ruiten in Den Burg
aan stukken.
Vlak voor Sinterklaas 1939 spoelden
langs de Nederlandse kust meer
dan veertig mijnen aan. Sommigen
ontploften, maar de Nederlandse
Torpedodienst kreeg steeds meer
Schade van het hotel pension 'Zeebad Huisduinen' ('badhotel') en Villa 'Marsdiep'.
villa's aan de zeeweg door een aangespoelde en ontplofte zeemijn
tijdens de mobilisatie in 1939.
21
