■Qlüï
hiü&y'
&r -r\i
li n. ui-R
t -
Deutsche Dienstpost Niederlande
"Dienstpoststelle Den Helder" deel 1
Peter Fokko Poortvliet
Inleiding
Deze bijdrage gaat over de organisatie
van de Deutsche Dienstpost Nieder
lande (DDPN) en in het bijzonder de
Dienstpoststelle (Dpst) Den Helder.
Waar de Dpst Den Helder was geves
tigd was tot op heden onduidelijk.
In het archief van het NIOD werd
een deel van een Duitse "kroniek"
gevonden dat de gezochte informatie
bevatte. Dat wierp voldoende licht
op dit onbekende stukje geschiede
nis om er mee aan de slag te gaan.
Het DDPN-archief bij het NIOD is
fragmentarisch en incompleet. Mede
dankzij de inbreng van Piet Riteco,
Jan van Tongeren, Piet Miesyerus en
Thido Veldkamp heb ik toch enigs
zins een beeld kunnen schetsen van
de postvoorziening van de bezetter in
Den Helder.
Deutsche Feldpost en Duitse
Dienstpost
Op 10 mei viel Duitsland Nederland
binnen, waarna op 15 mei de
capitulatie volgde. Al in 1937 had de
Wehrmacht een veldpostorganisatie
in haar onderdelen voorbereid met
o.a. mobiele veldpostkantoren.
Men wist dat, om het moreel van
militairen hoog te houden, een goede
communicatie met het thuisfront
belangrijk was. Voor noordelijk
Nederland was het RPD Munster
het Duitse distributiecentrum van
de Feldpost. Onder veldpost wordt
wereldwijd verstaan post, verstuurd
door militairen. Door de benoeming
van Dr. Arthur Seyss Inquart op 18
mei 1940 tot Reichskommissar für die
besetzten Niederlandische Gebiete
kwam er in Nederland een burgerlijk
Duits bestuur. Dit bestuur verzond
ook post, de z.g. Dienstpost.
Daar de bezetter de PTT niet ver
trouwde, werd op 24 mei aan de
Reichspostminister Karel Wilhelm
Ohnesorg verzocht, een Beauftragte
aan te wijzen. De 26ste mei arriveerde
in Den Haag Oberpostrat Dr. Werner
Linnemeyer en op 28 mei volgde zijn
benoeming tot Leiter der Deutsche
Dienstpost in die Niederlande und
Beauftragte1. Hiermee was de oprich
ting van de DDPN een feit.
Het hoofdbestuur van de DDPN werd
gevestigd in Den Haag, doch ver
huisde in maart 1943 naar Arnhem.
Feitelijk was de DDPN een onderdeel
van de Reichspost, een civiele orga
nisatie die rechtstreeks door Berlijn
werd aangestuurd. Teneinde de
organisatie te bemensen werd aan de
Reichspost verzocht om 150-200 man
personeel en vrachtwagenchauffeurs
te sturen. Ook voor bewaking van de
telefooncentrales en de inlichtingen
dienst had men mankracht nodig. Het
personeel bestond tot eind 1940 uit
vrijwilligers van de Duitse Reichspost,
echter vanaf begin 1941 werd het
Duitse personeel aangewezen.
De DDPN kreeg als opdracht de post
te verzorgen van Deutsche Behörden,
de Partei (NSDAP) en Dienststel
len inclusief hun Duitse personeel,
de veldpost voor de Wehrmacht,
eenheden van de Ordnungs- und
Sicherheits-Polizei en Reichs Arbeits-
dienst (RAD) afdelingen aan wie
portvrijdom voor de veldpost ver
leend was. Daarnaast was het ook aan
Duitse firma's en hun medewerkers
toegestaan, de DDPN te gebruiken
(Gefolgschaftspost). Nederlandse
firma's konden op verzoek ook toe
gelaten worden. Bemanningen van
Duitse koopvaardijschepen mochten
vanaf 31-5-1941 eveneens gebruik
maken van de DDPN. Particuliere
post werd geweigerd, wel werd het
toegestaan om filatelistische post te
verzenden (propaganda?). Als een
DIENST.
Brief per Feldpost verstuurd op 27-04-1944 door de Deutsche Werftaufsicht van de
Rijkswerf. Gebruikt is het Feldpost stempel met merking pp.
10
Commissafjypaiy^T d. bel.
v. d. v. m. Ned. Weermacht.
yv 0y
ADMIRAL IN DrM N1EDERLANDF.N
OBF RW ER F fSÏAB
DEUTSCH F. VVERfrUiUFgy?H r
RIJKSWERF
vervwLtu*k3-
C y
K 2436 E.H.V.
Provinciaal Waterleidingdedryf
van lioorcLholland
Blo em endaal
y -
