De Helderse zeedijk bij de stormvloed van 1916
J.T. Bremer
Het was uiteraard niet voor het eerst
dat de Helderse zeedijk het bij storm
zwaar te verduren kreeg. Zo werd bij
een zware storm in januari 1901 zo'n
1690 m2 zetwerk tussen Kaaphoofd en
Landskeet (Windwijzer Oud Den Hel
der) beschadigd.
Een jaar later (2 februari 1902)
bereikten de golven tijdens een storm
de dijkkruin op dit gedeelte eveneens
en stroomde water over de dijk. Ook
de duinenrij bij Huisduinen kreeg
het zwaar te verduren. Plannen om
de dijk te verhogen waren er wel en
werden ook hier en daar gerealiseerd
maar juist niet in het gedeelte voor
bij de Windwijzer, het gedeelte waar
het in 1916 er hard om spande. Er
bestonden namelijk bezwaren tegen
dijkverhoging vanwege schietoefenin
gen over de dijk vanuit fort Erfprins
op doelen bij de Noorderhaaks.
In de stormnacht van 6 op 7 januari
1905 werden zelfs stormzeilen aan de
binnenkant van de dijk gelegd, veran
kerd met zware gewichten, zodat over
de dijk slaand water kon afvloeien,
zonder dat het binnentalud bescha
digd raakte. Tien jaar later sprak de
hoofdingenieur-directeur de hoop uit
dat er gauw een eind zou komen aan
de (Eerste) Wereldoorlog opdat de
dijk op de gewenste hoogte zou kun
nen worden gebracht.
En toen kwam de nacht van 13 op 14
januari 1916 en een maand later die
van 16 en 17 februari. Het liep alle
maal nog redelijk goed af al zaten de
bewoners van Oud Den Helder wel
met een enorme wateroverlast. Na
afloop mochten de bewoners zelf de
troep opruimen en van enige scha
devergoeding was, voor zover mij
bekend, geen sprake. Ze mochten al
blij zijn dat ze niet verdronken waren
en dat 'hun' dijk het gehouden had!
Wel werd het besluit genomen een in
totaal 355 meter lange muur boven
op de dijk te metselen, al duurde het
nog ruim tien jaar alvorens het plan
tot uitvoering kwam. Het plan om te
komen tot het leggen van een Afsluit
dijk voor de Zuiderzee waardoor in
de toekomst bij Den Helder hogere
waterstanden bereikt zouden worden,
heeft hierbij zeker een rol gespeeld.
Als gevolg van de aanleg van de
Afsluitdijk verdween het strand bij
Huisduinen en veranderden richting
en diepte van geulen in de buiten- en
binnendelta van het Marsdiep.
Literatuur:
H. Lambooy, De Helderse zeedijk sinds
1750, 30e uitgave van de Vrienden van
de Hondsbossche, Kring voor Noord
Hollandse Waterstaatsgeschiedenis,
2013
De bouw van de keermuur op de Helderse zeedijk, circa 1930. (Collectie Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier)
3