Leo Pinkhof en de Jan Blankenstraat Rens Schendelaar Straatnamen zijn de wegwijzers van de stad. De namen geven niet alleen een overzicht van het stratenplan, ze vormen ook het geheugen van de stad. Je kunt er de ontstaansgeschiedenis van de stad uit afleiden, zoals de straatvernoe mingen in De Schooten. Of gebeurtenissen uit de lokale en nationale geschiedenis, zie het Admi raal Verhuellpleinvoor het Fort Kijk duin, vernoemd naar Carel Hendrik graaf Verhuell die in de Franse tijd in Den Helder een belangrijke rol heeft gespeeld. Tot de jaren 1900 maakte de gemeente geen haast met het geven van straat namen. Voor die tijd kregen de straten de namen van de grondeigenaars, of de bouwer van de huizen of het werd vernoemd naar een middenstander die zich in de straat vestigde. Dit was Jan Blankenstraat, gezien richting de spoorlijn vooral van toepassing op de straten die het huidige stadscentrum vormen. Zo was Maarten Vroon eigenaar van het weiland waar de beide Vroonstraten zijn aangelegd. Pieter Vlaming bouwde de eerste woningen aan de Vlamings traat. En omdat Pieter Kroon er een slagerij had ontstond de naam Kroon- straat. Zo ging dat in die tijd. Pas tijdens de aanleg van de Van Galenbuurt ging de gemeente over tot het categorie vernoemen. Te begin nen met de Krugerstraat en omge vingdat ook wel bekend staat als de Transvaalbuurt. De vernoeming naar de Zuid-Afrikaanse boerengeneraals ontstond omdat onze voorvaderen groot respect hadden voor de 'stam verwante' Zuid-Afrikaanse boeren uit Oranje Vrijstaat en Transvaal, die rond de vorige eeuwwisseling in een wanhopige strijd verwikkeld waren met Engeland. Vandaar dat de hoofd straat in die wijk in 1902 vernoemd werd naar president Kruger. Ook uit die tijd is de vernoeming van stolp boerderij Oranje Vrijstaat aan Lange- vliet 18 in Julianadorp. Geleerdenbuurt Nadat de woningbouwplannen in de Heldersche Polder tussen de Midden weg en Tuindorp waren ontwikkeld besloot de gemeenteraad het gebied de Geleerdenbuurt te noemen. Het stra tenplan kreeg namen van geleerden en onderzoekers van wereldfaam als Boer- haave, Buys Ballot en Huygens. De straat die nu bekend is als de Jan Blankenstraat zou Dondersstraat wor den. Vernoemd naar Franciscus Cornelis Donders (1818-1889), Nederlands hoogleraar met een grote reputatie op het gebied van oogfysiologie. Er zijn in meerdere steden straten naar hem vernoemd. Overigens was het besluit om in Den Helder een straat naar Donders te vernoemen nog niet door de gemeenteraad genomen. Een aantal jaren eerder vroeg het gemeentebestuur in 1926 aan Leo nard Jehoeda (Leo) Pinkhof om de kunstwaarde van schilderijen te Portret van Jan Blanken door J.L. Jonxis. (Circa 1836) bepalen die eigendom waren van de gemeente. Pinkhof was kunstenaar en werkte als tekenleraar op de Hel- derse Ambachtsschool. Waarschijnlijk bij het bekend worden van nieuwe straatnamen voor de Geleerdenbuurt in 1931 dacht Leo Pinkhof terug aan de schilderijen van de gemeente. En hij schreef op 24 augustus 1931 aan het gemeentebestuur van Den Helder: "Edelachtbare Heren, In 1926 werd mij door het des tijdige gemeentebestuur de opdracht gege ven kunstwaarde te bepalen van een tweetal portretten, voorstellende Jan Blanken. Thans hangen deze schil derijen in de Raadzaal tegenover de burgemeesterszetel. Jan Blanken is de ontwerper en uitvoerder geweest van de bijzonder mooie haven van Den Helder, die door een vernuftig dam- menstelsel de stroom tot zich trekt en daardoor ijsvrij is. Aan die haven, dus aan Jan Blanken heeft Den Helder opkomst te danken. Vandaar dat het mij verwonderd, dat nog steeds geen belangrijke straat, gracht of plein naar hem is genoemd, terwijl een groot aantal geleerden, Indische eilanden of vogels en planten wel die eer genieten. Dit verzuim is echter nog steeds in te halen.Met de hoogste hoogachting, Helder Ruyghweg 99, L. Pinkhof". Twee dagen later kreeg Leo Pinkhof op 26 augustus 1931 antwoord van het college: etórsfc 22

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Levend Verleden - Den Helder | 2015 | | pagina 22