uv
Zij benaderde de Belgische en Britse
autoriteiten met het voorstel hun oor
logsslachtoffers ook te herbegraven
op het Plantsoen van Springer. Als het
stoffelijk overschot van de Belgische
soldaten maar niet samen met dat van
de Duitse soldaten in één graf wordt
ondergebracht, zo waarschuwde het
Belgische gezantschap namens de
minister van Binnenlandse Zaken.
tijdelijke met het eeuwige verwisseld
heeft, was er ten zeerste door aange
daan als ze herinnerd werd aan den
dood van haar echtgenoot. Hij dankt
U Heer Burgemeester en met U het
gemeentebestuur van Den Helder
voor de blijken van genegenheid die
U betoont voor een afgestorvene, ver
van zijn familie verwijderd, door zijn
grafstede met bloemen te versieren.
tik
Mi
l't
Ut
M
Werner jtofdjfotxntj
Hd.ï
Het overlijdensbericht van Werner Joschkowitz in het vluchtboek van zijn broer Reinhold.
Dankbrief
Om een indruk te geven van de zorg
die de gemeente had besteed om de
buitenlandse oorlogsslachtoffers een
waardige rustplaats op het Plantsoen
te geven, stuurde zij foto's naar de
betreffende instanties. Daarop kwam
een reactie van Cyriel de Wilde, een
zoon van de geïnterneerde Belgische
soldaat.
Hij schreef op 6 juni 1939: 'Zeer
geachte Heer Burgemeester. Het
doet ondergeteekende een bijzonder
genoegen in 't bezit te zijn gebracht
van een photo der grafstede van wij
len zijn vader Th. De Wilde, gestorven
voor België. Hij stelt er bijzonder prijs
op, daar hij tot nu toe, al schijnt het
ook onaannemelijk, niet met zeker
heid wist, waar de laatste rustplaats
van zijn vader zich bevond. Zijn lieve
moeder die sedert twee jaren het
Een dank van een zoon die nooit zijn
vader heeft gekend. Met de meeste
achting, Cyriel de Wilde, tolbeambte,
Kieldrecht, Oost-Vlaanderen, België.'
Na de Tweede Wereldoorlog werden
de sporen van
de buitenlandse
oorlogsslachtof
fers uit de 'Grote
Oorlog' op de
begraafplaats van
Den Helder gewist.
Wat er nog restte
van de stoffelijke
overschotten werd
overgebracht naar
Harderwijk (Bel
gen), Ysselsteyn
(Duitsers) en
Noordwijk (Brit
ten). Dat gold ook
voor de buiten-
landse oorlogsslachtoffers van de oor
log 1940-1945.
Op monumenten voor oorlogsslacht
offers in het Belgische Assenede,
Zoutleeuw en Rance herinneren de
namen van Booten, Martin en De
Wilde aan hun bestaan. In de regi-
mentsboeken blijven ze ongenoemd.
Hoewel drie broers Joschkowitz tij
dens de Eerste Wereldoorlog voor
het keizerrijk Duitsland hadden
gevochten, werd de familie tijdens
het bewind van Hitler niet ontzien.
Zij werd afgerekend op de joodse
afcomst van moeder Elise Joschkio-
witz-Wertheim.
Bronnen
Gemeentearchief Den Helder;
Regio-archief Alkmaar;
'Oorlogsgasten', Evelyn de Roodt,
Europese Bibliotheek - Zaltbommel;
'Gehalveerde mensen', Anton
Reijngoudt, BDU/Boeken;
'Harderwijk als militaire stad en de
geschiedenis van de 4e Divisie',
drs. M. Elands, sectie Militaire
Geschiedenis Koninklijke
Landmacht;
De Eerste Wereldoorlog in het
Meetjesland', www.comeet.be;
'Belgische regimentsgeschiedenissen
over de infanterie tijdens de Eerste
Wereldoorlog', Thijs Goessens;
historische kranten www.delpher.nl
KorgatétpftWatM-H.Ceteritt
umtwfrmttmm
mme
raorópf.norömnaj
tHimbmattm
Ontwerp voor een monument op het gemeenschappelijke graf van
de Duitse oorlogsslachtoffers op de begraafplaats van Den Helder.
17
Sa.
tuni
(Ld*
ges»
3cit
I Ihirdj*
fdjnitts*
gc=
fdjroin*
bigfcit
lU
15
1. Huftrag (Pauii beiachcftct tuctbeu).
2Im 22. 2lugufl fltl &ci einem Cuftfcampf J
mein gelicbtet Sof)", unfcr lleber Bruber unb
Sd?rt>ager
Ceutnant b. R. tm Jnf.'KegL 66,
hommanbiert ju emem .Satnpfgefdjroaber,
Jnfyabcr bes 5Iugjeugfvif)r«rRbjctcfjens,
bts tfifrmcn Jftreuges 1. Jfil. unb anbettr
Rusjetcbnungen.
j. 31. 23erg.= <Mabbacf? bei lïiln, Rfjtin.
Jn tiefer IDefymut:
Srau <£life Jofc^kowi^.
Paul Jofdjbo 10iEeutn. b. im Selbe.
Rnnemarte Dogt. geb. JofctThoroifc.
Heinfjolb Jofcbfioit>i§, teutncmt b. R.
unb SlugjeugpifTter, im 5elbt.
6ebn>ig Jofd&kowiij, geb. Reimer.
Rrifyur <£ri<$ Dogt.
r syf-r
hen un
Jir* un
ljuftatib
■paffen)
^-WvV W^V*VN^
LL^^vv t
ctsi <V\Th Jtf rvt»
fB-ntLj N-l M-WElTKRiEGE 5
1314/18-fOR-lHR-VATERUKD: i
HUW*
SR0.CS
IflOIlJfPïBflMiPtol
JHWu.iSfï
Elf! UNBEKANNTERSOLPAT'