De executie van Arnoldus Maria Michels (34)
a 1!
'Dag Puck, Wimmelot en Dodo'
Wout Smit
Sergeant-telegrafist Arnold
Michels (34) werd op 22 april 1942
ter dood veroordeeld. Voordat het
vonnis zou worden voltrokken,
kreeg zijn vrouw, Mien Michels-
Minneboo (26), een Ausweis om
haar man in de gevangenis in
Maastricht te bezoeken en afscheid
van hem te nemen. Met haar oud
ste zoontje Wim (3) stapte ze op de
trein en reisde naar Limburg. Haar
jongste kind Dorus (10 maanden)
liet ze achter bij haar oudste zus
Dora.
Sergeant-telegrafist Arnoldus Maria
Michels 1907-1942. (Foto's: collectie Th.
Michels)
Bij de gevangenis werd ze echter
niet toegelaten. Een represaillemaat
regel van de Duitsers, omdat twee
medegevangenen hadden gepro
beerd te ontsnappen. Kleine Wim
mocht wel bij zijn vader op bezoek.
Bij terugkeer vertelde hij dat op het
bed appels en snoep voor hem lagen
en dat de gevangenen er rondliepen
in gestreepte pakken.
Mien had speciaal voor haar man
een foto laten maken van zichzelf
met haar twee kinderen. Door de
verwarring die ontstond toen haar
de toegang werd geweigerd, was ze
vergeten die foto met Wim mee te
geven. Zonder afscheid te kunnen
nemen van haar man en zonder
een afteelding van zijn dierbaarste
bezit bij hem te kunnen achterlaten,
keerde ze huiswaarts.
Arnold Michels was op 1 september
1941 gevangen genomen. Hij maak
te deel uit van de groep-Zomer die
in 't Gooi actief was in het verzet.
Hans Zomer, adelborst en mar
conist, was geheim agent en werd
een van de eerste slachtoffers in het
Englandspiel. Hij voorzag Engeland
van spionagemateriaal. Peilwagens
van de Abwehr hadden echter op
31 augustus in Bilthoven de zender
gelokaliseerd die Zomer gebruikte
om zijn gecodeerde berichten door
te geven. De Sicherheits Polizei
deed een inval en ontdekte waar
devol materiaal, zoals een boekje
met namen van medewerkers. Door
deze vondst konden de Duitsers het
verzetsnetwerk een gevoelige slag
toebrengen. Er volgde een golf van
arrestaties. De code werd gekraakt,
zodat de Duitsers inzicht kregen in
de door de Engelsen gevolgde ma
nier van werken. Veel geheim agen
ten werden, nadat ze in Nederland
waren gedropt, gearresteerd.
Anton van der Waals
Arnold was niet thuis, toen de Ges
tapo zich om zeven uur 's avonds in
aanwezigheid van beroepsverrader
Anton Van der Waals meldde. Hij
woonde met zijn gezin in Amster
dam, Van Speyckstraat 34 tweehoog.
Terwijl de Geheime Staatspolizei
naar belastend materiaal zocht, zette
zij zijn vrouw onder druk. Die hield
haar jongste kind in haar armen
geklemd. Zij was zich ervan bewust
dat haar man gevaarlijk werk deed
en dat hij de doodstraf zou kunnen
krijgen wanneer hij zou worden
gepakt. Gelukkig bleven geheime
stukken onontdekt - die zaten veilig
verstopt tussen de plastic lagen van
de luier die de baby droeg. Maar bij
thuiskomst liep haar man wel recht
streeks in de armen van de Duitse
politie. Mien kon haar tranen niet
bedwingen toen haar man werd
gearresteerd. 'Niet huilen waar de
moffen bij zijn', zei Arnold tegen
zijn vrouw. 'Jij bent flinker dan alle
moffen tezamen.'
De Gestapo voerde hem af naar de
'Weteringsschans'. Vandaar stuurde
Arnold een brieffaart naar Mien:
'Lieve vrouw en kinderen. Even een
kleine boodschap. Kun je zorgen
dat Vrijdag tussen 2 en 5 uur 's mid
dags schoon goed voor me wordt
gebracht aan het Huis van bewaring
aan de Weteringschans in Amster
dam. Er mogen geen brieven of
genotmiddelen in worden gedaan.
Maandags tusschen 2 en 5 uur 's
middags kan het vuile goed worden
gehaald. Het goed moet in een sloop
of zakje worden bezorgd met heel
duidelijk de naam erop. Geef ook
tandpasta en borstel en scheerzeep
en kwast mede, maar geen mesjes.
Ook mijn pullover met lange mou
wen. Verder geen nieuws. Geef de
kinderen een zoentje van hun papa
en wees zelf hartelijk gegroet en
gezoend door je Innig liefr. Man.'
De volgende dag werd Arnold
overgebracht naar de Scheveningse
gevangenis. De Duitsers waren be
rucht om de verhoormethoden die
54
