Zum Bizxtcn M&us
Wehrmachtbordelen
Jan van Tongeren
Toen tijdens de Tweede Wereld
oorlog bij de Duitse militairen
in ons land het aantal geslachts
ziekten te hoog opliep besloot de
Sicherheitsdienst (SD) dat er op
een aantal plaatsen in Nederland
Puffs moesten komen. Dat waren
bordelen waar Duitse militai
ren konden verpozen en waar
de dames onder streng medisch
toezicht stonden, zodat het aantal
Seksueel overdraagbare aandoe
ningen (SOA's) beperkt kon wor
den.
Loe de Jong ontkende in zijn stan
daardwerk over de Tweede Wereld
oorlog het bestaan ervan. Volgens
hem waren er geen Wehrmachtbor
delen nodig vanwege het hoge ge
halte aan 'horizontale collaboratie'.
Gezien het onderstaande een onte
rechte conclusie
Op 20 september 1941 werden
op last van de Duitsers alle bij de
zedenpolitie bekende prostituees
onder controle gesteld. Zij werden
voorzien van een controlekaart
waarop hun gegevens waren ver
meld en die tevens voorzien was van
een recente pasfoto. Met die kaart
moesten 'publieke vrouwen' zich
regelmatig melden voor geneeskun
dig onderzoek.
In de eerste negen maanden van
1942 bleek van de militairen van
de Wehrmacht (personeel van de
Luftwaffe en de Kriegsmarine niet
meegerekend) één op de veertig ge
slachtsziek te zijn; in de eerste negen
maanden van 1943 werd dat één op
de dertig. Derhalve ging de SD na
dien in opdracht van de legerleiding
over tot het inrichten van bordelen
voor de Wehrmacht, de zogenaamde
Puffs.
Er werden twaalf Puffs ingericht, die
onder controle stonden van de SD,
te weten in Den Burg (Kogerstraat
- Texel), Den Helder (Weststraat 85,
Zum blauen Maus), Doorn, Goes,
Hoek van Holland (Schoolstraat
37), IJmuiden (Koningin Wilhel-
minakade 219, Vila Beau Soleil),
Middelburg (Seisdam 24, De Grote
Mortier), Oostvoorne (Parklaan),
's Herenhoek, Stolpen (voormalig
bejaardenhuis Buitenzorg aan de
Stolperweg 31), Veere en Zandvoort
(Parallelweg). Na september 1944
kwamen daar nog bordelen in Was
senaar en Scheveningen bij. Meu
belen en huisraad waren a&omstig
uit huizen van gedeporteerde joodse
families.
Zum blauen Maus, Westgracht 85.
Julianadorp
Mede aanleiding voor de komst van
bordelen was de verkrachting van
een 15-jarig meisje in de buurt van
Julianadorp door vijf militairen van
het Turkestanisches Infanterie-Bat-
aillon 787. De vijf daders werden
opgepakt en na een kort proces ter
dood veroordeeld. De executie vond
plaats op 14 oktober 1943 om 09.00
uur. Zij werden ongekleed en onge-
kist begraven op een afgescheiden
gedeelte van de begraafplaats te
Huisduinen.
Daarbij speelde ook een rol dat in
een zogenaamde Sperrgebiet weinig
burger bewoners meer aanwezig
waren en het de daar gelegerde
troepen verboden was het gebied te
verlaten. De legeronderdelen in de
spergebieden bestonden hoofdza
kelijk uit krijgsgevangen gemaakte
soldaten zoals Kaukasiërs, Brits-In
diërs, Turkestanen en Georgiërs. Ze
opereerden als bewakingstroepen
langs de kust van Nederland.
Den Helder
In de Weststraat brandde op 3 de
cember 1935 het warenhuis van
Van Willigen af. Op dezelfde locatie
werden nadien zes nieuwe wonin
gen gebouwd. Nr. 85 deed vanaf
1943 dienst als Duitse bordeel met
de naam "Zum blauen Maus". Bij
het bordeel behoorde een Desinfek-
tionsstube of Sanierstube (ontsmet
tingskamer).
Als een soldaat het bordeel wilde
bezoeken moest hij eerst bij de
Sanierstube een Berechtigung zum
Eintritt in Wehhrmachtsbordell (toe
gangsbewijs) ophalen. Bij het betre
den van het bordeel werd hem door
de bordeelhoudster een condoom
overhandigd.
Na afloop van de geslachtsdaad
moest hij zich wederom melden
bij de ziekenverpleger om zich te
laten ontsmetten met Targesin (een
desinfectiemiddel) en een desinfec
terende zalf. Vervolgens werd op de
achterzijde de Bescheinigung über
erfolgte Sanierung ingevuld. Dat was
het bewijs waarop te zien was dat hij
'gedesinfecteerd' was.
Per bezoek moest er f. 3,- (koop
kracht 2013: 18.74) voor betaald
worden, waarvan de helft voor de
'Dame Van Plezier' was, de andere
helft was voor de bordeelhoudster.
De Duitsers vonden het overigens
onwaardig dat een vrouw van 'Ger-
34
