De lijkwagen van Manshanden
Maarten Noot
Tussen van de gemeente Den Hel
der verkregen archiefmateriaal uit
Wereldoorlog 2 bevond zich een
rekening van taxibedrijf Manshan
den, gedateerd 21 februari 1942,
voor het vervoer van lijken van
aangespoelde buitenlandse mili
tairen.
De in Middelburg geboren, voormalig
korporaal konstabel van de Koninklijke
Marine A.P. de Wit, wonende in de
Stakman Bossestraat, was in de oorlog
begrafenisondernemer. De heer De Wit
was door de Wehrmachtskommandan-
tur in Den Helder aangesteld om aange
spoelde lijken te bergen. Op zijn beurt
had hij met Manshanden de afspraak
gemaakt dat zij de lijken met hun lijk
wagen zouden ophalen.
Vandaar de rekening van Manshanden
voor het vervoer van in totaal elf lijken
De wagen van de firma Manshanden bij het Julianapark voor het station met
het gebouw van de 'Matrozenbond' op de achtergrond. Garage 'Moderne' van
Manshanden aan de Laan (Oud Den Helder) en later de Middenweg, had het
agentschap van 'Dodge Brothers Automobielen' en was tevens Bondsgarage ANWB.
Begrafenissen werden verzorgd met "de nieuwste en modern uitgevoerde rouwauto's"
HKIW/IW-6-
tussen 11 oktober 1941 en 14 februari
1942. De merendeels geallieerde mili
tairen werden tot
aan Callantsoog
opgehaald.
Op de rekening
staat bij ieder op
gehaald lijk keu
rig de datum en
MISHANDEN '■fk
mm obtïïtlo
TOE-
y kn
3s kM
kW
Ijir hu
te'kW
12 k^
/c) k/t-
js kkj
Zil'lf
De brief van
Manshanden aan
burgemeester
Ritmeester waarin
de vervoerde
slachtoffers
worden vermeld,
met onderaan
de deelsom voor
het berekenen
van de gevraagde
hoeveelheid
brandstof.
de afgelegde kilometers. Blijkbaar was
de wagen niet erg zuinig, want onder
aan staat een deelsom waarin het totaal
aantal kilometers wordt gedeeld door
vijf. Het leverde 56 liter benzine op.
Het heeft wel even geduurd voor
Manshanden de gedeclareerde liters
benzine terug kreeg. De rekening werd
ingediend bij de gemeente Den Helder
met het verzoek dit weer te zenden naar
de Rijksverkeersinspectie in Haarlem.
Deze antwoordde op 3 maart 1942 met
een afwijzing, de gemeente moest niet
bij hen maar bij de Ortskommandantur
zijn. Manshanden kreeg hierna van de
burgemeester te horen dat hij daar zelf
achteraan moest.
Onder het afschrift van de burgemees
ters brief staat op 9 april 1942 geschre
ven dat de Duitse officier Johl(?) er op
had gewezen dat de Rijkscommissaris
had beslist dat de gemeente verant
woordelijk was voor "het transport van
overleden Duitsch vijandige militairen".
Daar weer onder in potlood, gedateerd
4 juni 1942, dat Manshanden inmid
dels de benzine vergoed heeft gekregen.
Maar wie de rekening nu uiteindelijk
heeft betaald is niet duidelijk geworden.
29
J s
BONDSGARAGE
AGENT DODGE AUTOMOBIELEN
GARAGE
ODERNE
TELEFOON 533
1 ste KLAS LUXE VERHUUR. - SPECIAAL ADRES VOOR TROUWEN, TOEREN en VISITERIJDEN.
MODERNE ZIEKEN-AUTO DISPONIBEL. AANNEMER VAN BEGRAFENISSEN en TRANSPORTEN.
MIDDENWEG 189-191 «u de watertoren. - DEN HELDER
4 REPARATIE-INRICHTING
GIRO No. 108090
ingekomen
2A-FEB.-1942
\\o
L:
i9 ipt
W-eXfiot. tUw \X. T>£j2l/Ue^> 3y
t/(Lw_ekA&A-»i ZAy~- oLc 0UA-oCA^-->..
ie. êjiy^KSjeXJiu-
Cta/r-vuiuAAe&L-
4/-^^. Crv-J Oy, 0. Lj I
- cJÈaa-0_ Op» /- to. ty/
i« -• op hj, la. Lji
w Kh^J, oto^L- op 2 2. la. Lf
opt 2 3. I o. ly V
Opt 2 3. I Lj
cj> 3o. lo.Lj
*t v, JswrruA- Op» jj. Lj I
Loi^^LtA, fovti.Cp> J/> Lj I
f -vt"* &p> 2. Ij 2
pp /p. i. Ij Z
V-tHA. C&JL '\j-+Qyg*~JU. NdlJ, JïC-L. QtylL OLA^to
j 6- k M
tj Kti
JS- kil
r6 L. /3
23 0 kt*
3b
-Mop,
U&c/:
