Dito
Een nieuwe Cornells
Maarten Noot
terman zouden we nu zeggen. Ook
Cornelis werd al op jonge leeftijd vlet-
terman. De Helderse haven was in de
eerste helft van de 19e eeuw enorm in
opkomst, dus voor vletterlui was er
wel werk. Ze moesten daarbij roeiend
met de vlet naar zee tot soms wel aan
Petten toe, wat een behoorlijk zware
klus was. Maar hoe eerder je aan
boord van een binnenkomend schip
was hoe beter je verzekerd was van
werk. Dat werk aan boord bestond uit
hand- en spandiensten verlenen en
het aanmeren van de schepen, waarbij
de zware trossen naar de wal gebracht
moesten worden, maar verder ook uit
werkzaamheden in het ruim voor het
laden en lossen.
Cornelis Dito, 'de held in stormge
vaar', was namelijk oorspronkelijk
een Texelaar, geboren in Oudeschild.
Wanneer dat nu was, daar verschil
len de autoriteiten van mening over.
De enige juiste datum is die van de
akte van geboorte te Texel en dat is
9 juli 1830. Na de verhuizing naar
Den Helder is daar door een vergis
sing in de gemeentelijke boeken 9 juli
1829 genoteerd. De familie wist het
blijkbaar ook niet zo goed meer en
dus kwam er op zijn grafsteen 9 juli
1831 te staan. In de geboorteaangiftes
van zijn tien kinderen deed Cornelis
Dito zelf ook maar een gooi naar zijn
leeftijd, waardoor zijn geboortejaar
in die aangiftes ook
varieerde van 1830
Op 20 september van dit jaar werd
in Oudeschild de nieuwe redding
boot "Cornelis Dito" gedoopt. De
nieuwe aluminium reddingboot
van KNRM Texel is van het type
Nicolaas II, 9 meter lang en uit
gerust met twee waterjets. Zij is
betaald uit de nalatenschap van
Joop Hillen, voormalig kapitein
en nazaat van Cornelis Dito. De
nieuwe boot is een stuk groter en
sterker dan de oude RIB, de "Fran-
cine Kroesen".
Een Texelse reddingboot met de
naam van een Helderse redder, hoe
zit dat?
tot 1832. Het enige
duidelijke is zijn
overlij densdatum:
19 februari 1886.
Vader Volkert Dito
bezat een tjalk,
waarmee hij vanuit
Texel op Friesland
voer. Maar op een
kwade dag raakte
deze tjalk in de
haven van Oude
schild lek en zonk
met lading en al,
waardoor Dito
werd geruïneerd.
Hierop besloot hij
met zijn gezin werk
te zoeken in Den
Helder. Hij werd
sloeperman; vlet-
Cornelis Dito.
(Collectie: Nationaal
Reddingmuseum
Dorus Rijkers)
Cornelis trouwde in april 1852 met de
uit Hoorn afkomstige Diederica van
Riel en betrok een woning in de Oude
Helder. Het werd tijd ook want al in
september 1852 werd hun eerste kind
Johanna geboren. Helaas stierf zij al
na vijf weken. Er volgden nog negen
kinderen, waarvan ook een zoon niet
ouder werd dan twee jaar.
Dito verrichte zijn eerste heldenda
den al op jonge leeftijd, want enige
maanden voor hij trouwde, strandde
in januari 1852 het kofschip "Gezina
Jantina", geladen met raapzaad, ter
hoogte van Falga, even ten zuiden van
Huisduinen. Met de roeireddingboot
werd getracht de bemanning te red
den, maar na drie mislukte pogingen
moest men dit opgeven. Cornelis
Dito echter, wilde niet opgeven en
zwom vervolgens met een lijn naar
het schip, nota bene midden in de
winter met een watertemperatuur
van waarschijnlijk 6° C. of lager. Hij
haalde het ook nog en met behulp van
deze lijn werd de bemanning alsnog
gered. Zelf kwam Dito als laatste aan
16