Bekendmaking.
Huisvesting van
Belgische Vluchtelingen.
Aandoenlijk
De boot arriveerde op Texel veel
later dan gepland. Ook daar was een
enorme belangstelling. 'Honder
den, ouden en jongen, uit bijna alle
deelen van het eiland, hadden zich,
hetzij per fiets, hetzij per rijtuig of te
voet daarheen begeven, om getuige
te zijn van de aankomst van eenige
Belgische vluchtelingen, voor wie
door het Steuncomité een onder
komen op Texel was gezocht en
gevonden. Het geduld der nieuws
gierigen werd vooral des morgens
op de proef gesteld. De boot kwam
door verschillende omstandigheden
veel te laat aan en met het plaatsen
der vluchtelingen bij verschillende
particulieren, ging heel wat tijd ver
loren, vooral veroorzaakt, doordat
de ouders, al was het dan ook voor
korten tijd en op kleinen afstand,
moeilijk of in 't geheel niet van hun
ne kinderen wilden scheiden.
'Dit veroorzaakte de Commissie
heel wat moeite en gaf tot aandoen
lijke tooneelen aanleiding. Vooral
was dit des avonds het geval, toen
een groot huisgezin werd aange
bracht, bestaande uit vader, moeder
en acht kinderen. Welke middelen
de commissie en eenige particulie
ren van ons dorp, die gaarne een
der kinderen in hun huis hadden
willen opnemen, ook aanwendden,
noch ouders, noch kinderen waren
te bewegen van elkander te schei
den, zoodat er tenslotte niets anders
overbleef, voor dit huisgezin voor-
loopig een onderkomen aan Den
Burg op te zoeken.'
De overige vluchtelingen kregen
gastvrijheid in Oudeschild en De
Waal, waar de leegstaande pastorie
van de Doopsgezinde gemeente be
schikbaar was gesteld.
Op 18 oktober liet A.C. Rab per
advertentie in de Texelse Courant
weten, dat hij 'door hulp van een
eerste klas Knecht, een der Belgi
sche Vluchtelingen, in staat is alle
voorkomende reparatie binnen en
kele uren af te leveren.'
Een maand later berichtte de Texel
se Courant dat de vluchtelingen in
de pastorie het zeer goed maken.
'De mannen hebben, voor het mee-
rendeel, reeds werk gevonden en
de vrouwen zorgen voor het huis
houden, het bereiden van middag
maal enz. Aan terugkeeren denkt
blijkbaar niemand, voor de oorlog
geëindigd is.'
Op maandag 19 oktober was er in
het Helderse Casino een concert ten
bate van de Belgische vluchtelin
gen, aangeboden door het volledig
symphonie-orkest van het Stafmu
ziekkorps der Koninklijke Marine
onder directie van A.L. Hazebroek.
Daar werd ook het resultaat bekend
gemaakt van de huis-aan-huis-
collecte.
Gulden letters
'Indien ooit de liefdadigheidszin in
onze goede veste sterk naar voren
gekomen is, dan was het zeker daar
bij. Wij meenden dat duizend gul
den voor het goede doel een flinke
raming was, meer dan het drievoud
bracht zijn op", aldus secretaris Van
de Bilt. 'Eere aan de Heldersche
inwoners, evenals aan de militairen
van hoog tot laag, die dat mogelijk
maakten. Als later in oude kranten
de geschiedenis van deze tijden op
geslagen wordt - zooals wij dat nu
doen met den oorlog van '70 - dan
zal met gulden letters daarin prij
ken: Liefdadig Nederland gordde
zich aan en deed wonderen!".
Inclusief nagekomen bedragen bleek
dat mevrouw Dibbetz-Romeny
bijna 5.000 gulden aan het nationaal
steuncomité kon overmaken.
Zo'n nagekomen bedrag was af
komstig van 'Tot steun vereenigd'.
Manschappen aan boord van
Hr.Ms. Wachtschip hadden een to
neel- en gymnastiekuitvoering ge
organiseerd, waarvan de baten ook
bestemd waren voor de Belgische
vluchtelingen. Met voordrachten,
toneelstukjes en oefeningen aan rek
en brug trokken de militairen twee
De Burgemeester van Helder
Overwegende, dat gebleken is, dat
er bij ingezetenen dezer gemeente ge
neigdheid bestaat Belgische vluchte
lingen of kinderon in hun gezin op
te nemen, hetgeen uit een humani-
teilsbegrip zeer zeker valt te prijzen
dat echter deze gemeente als mili
taire stelling uit den aard der zaak
zich niet in dS eerste plaats leent om
Belgische vluchtelingen te herbergen
Vestigt hierop in het bijzonder de
aandacht der ingezetenen en geeft
hun tevens in overweging, wanneer
zij aan de Belgische vluchtelingen
hulp willen verleenen, dit langs an
deren weg te doen, waartoe dezer
dagen gelegenheid zal worden aange
boden.
Heldor, don 10 October 1914.
De Burgemeester voornoemd,
W. J VAN NECK,
loco Burgemeester.
De oproep van de burgemeester van Den
Helder om geen Belgische vluchtelingen in huis
op te nemen. (Heldersche Courant, 13 oktober)
avonden een vol 'Casino'. De bezoe
kers betaalden entreeprijzen van 15
cent (voor militairen beneden de
rang van onderofficier) tot 50 cent.
Mogelijk heeft marinier le klasse
Torenstra voor een gelegenheid
als deze zijn 'Lied der Belgische
Vluchtelingen' geschreven. Het
Meertens Instituut heeft geen ge
gevens over de auteur. Uit naspeu
ringen blijkt dat Nicolaas Torenstra
in 1890 is geboren in Utrecht. Hij
komt uit een gezin van veertien
kinderen. Sinds 1909 werkte hij bij
de PTT. Als loteling van de zeemi
litie werd hij in 1910 ingelijfd bij
de mariniers. In november 1914
trouwde hij met Maria Collet uit
Amersfoort. Bij terugkeer in de
burgermaatschappij hervatte hij
zijn loopbaan als brieven- en tele
grambesteller. Hij overleed in 1952.
Er zijn geen andere liederen van
hem bekend.
27
