I
Naar school in de oorlog
11
P.P. Loesberg
Het artikel van Harry van Loo
(Handel en wandel in het hart
van de 'Ouwe Helder", de Mid
denstraat, LV juni 1913) zette
mij aan het denken omdat ik het
schoolgebouw aan de Schoolstraat
uit ervaring ken. Daarin was, toen
ik in september 1943 naar de mid
delbare school ging, de RHBS
gevestigd.
Laat ik mijn herinneringen aan het
onderwijs starten na de Meidagen
van 1940 toen ik in september weer
gewoon naar de Comeniusschool
ging die toen gevestigd was aan de
Vlamingstraat. Het enige verschil
was de grootte van de klassen: vóór
10 mei 1940 35 a 40 leerlingen per
klas en na september 10 a 15.
De school verhuisde, voor zover ik
mij kan herinneren, in 1941 naar
een schoolgebouw aan de Kanaal-
weg. Ik meen dat de reden daarvoor
was dat er afweergeschut op het
gebouw werd geplaatst en het hoofd
van de school het niet verantwoord
vond daaronder een school ge
vestigd te houden. De Kanaalweg
werd: 'Sperrgebiet' en toen kwam
de school terecht in het gebouw
tje dat behoorde bij de kerk in de
Palmstraat, ik denk in de zomer van
1941. De leerlingen van de vijfde
klas zaten in de consistoriekamer
en daar was het bestaande meubi
lair gehandhaafd zodat wij niet in
schoolbanken zaten. De onderwijzer
van de vierde klas had gezorgd voor
houten blokken met gaten voor de
inktpotten en wij moesten zelf een
dop voor de inktpot meenemen.
In 1942 verhuisde de school naar
twee huizen aan de Boerhaavestraat,
het kan ook begin 1943 geweest
zijn. Verhuisd werd er, met me
dewerking van de leerlingen, met
handkarren.
In september 1943 kwam ik op de
RHBS die toen gevestigd was in het
schoolgebouw aan de Schoolstraat,
de ingang was echter, voor zover ik
mij kan herinneren, aan de Mid
denstraat. Het was een heel eigen
aardige toestand want de hele Oude
Helder was ontruimd en volgens
mij lag de school eigenlijk in een
enclave in 'Sperrgebiet'.
Wij liepen vanaf de Singel door de
Walvischstraat, de Breestraat en de
Paardenstraat naar de Middenstraat,
alles dus geheel verlaten en aan het
vervallen. Volgens de toenmalige di
recteur, de heer Loen, in zijn artikel
in het gedenkboek uit 1948, rook
Directeur van de RHBS, dr. ir. A.E. Loen.
het in de school doordringend naar
lysol maar ik herinner me meer een
doordringende urinelucht in de
gang, zoals ik mij trouwens ook het
schoolgebouw aan de Vlamingstraat
herinner. In het zelfde gebouw aan
de Middenstraat moet ook het Ly
ceum gevestigd zijn geweest maar
daar herinner ik mij niets van.
Voor mij heeft dit maar één school
jaar geduurd want daarna kwam de
school in 1944 terecht in twee hui
zen aan de Kerkgracht. In feite voor
mij een na-oorlogs verhaal want
na dolle Dinsdag was de school
gesloten tot in 1945, de tweede klas
duurde voor mij dus maar onge
veer een maand want in September
1945 ging ik naar de derde klas. De
school was toen ik in 1948 eindexa
men deed nog altijd in die huizen
gevestigd, er was nog wel een huis
toegevoegd.
De Comeniusschool
in de Vlamingstraat
(links).
De Rijks HBS aan de
Kerkgracht (rechts).
17
