plan werd in de toppen van Rijks waterstaat levendig gecorrespon deerd, zo ontdekte Lambooij in de archieven. De geopperde binnendijk zou er niet komen. Daarentegen maakte de Helderse dijk wel volop deel uit van de Deltawerken, het grootse water staatkundige antwoord op de wa tersnood van 1 februari 1953, waar aan Den Helder en de Noordkop op het nippertje ontsnapten. Grote de len van de dijk werden vernield, maar de keermuur als geheel hield het. Onderzees bleef de schade be perkt dankzij de bekleding van de dijkoever met een laag keileem en de stort van een mix van bitumen, zand en stenen. Deze versterkingen waren vlak na de oorlog aange bracht. De verzwaring in het kader van het Deltaplan, die vanaf 1968 tot 1977 haar beslag kreeg, betekende feite lijk de aanleg van een nieuwe dijk: hoger (tot 12,8 meter NAP), breder en stukken zwaarder dan de oude. Het is de dijk die we anno 2014 ken nen, van Huisduinen tot Lands End over een lengte van 4,5 kilometer. De vernieuwing ging gepaard met nogal wat sloop: het badhotel in Huisduinen en woninkjes aan de voet van de vuurtoren verdwenen. Zo ook de Windwijzer, het piere- badje en fort Navgis - de oude Oostbatterij op de locatie waar nu de flats aan de Kanaalweg staan. Overigens noopte de zwakte van de duinen direct bezuiden Fort Kijkduin in 1953 al tot ingrijpen. Dit was het begin van de Verlengde Helderse Zee wering ofwel de Schelpendijk zoals hij in de volksmond heet. Afgrond bij Kaaphoofd De dijk beschermt ons tegen storm, golfslag en hoogwater. Maar de Hel derse Zeewering kent daarenboven een dreiging die welhaast nog groter is, zo maakt Lambooij duidelijk. Dan hebben we het over het geweld waarmee eb en vloed zich een weg banen door het Marsdiep. Een enor me massa zeewater - 40 procent van al het water in de Waddenzee! - perst zich dagelijks meerdere malen door het zeegat, gigantische massa's zand met zich mee slepend en diepe geulen uitschurend. Dit proces vol trekt zich niet statisch maar uiter mate dynamisch, wat betekent dat zandplaten en geulen constant van gedaante, diepte, ligging en loop wisselen. Hoe dit precies in zijn werk gaat, is nog altijd niet duide lijk. Maar het getij en zijn werking zijn wel van grote invloed op de Helderse dijk en dan vooral op Kaaphoofd waar de huidige zeewe ring op zijn zwaarst is. Het water direct voor dit dijkdeel is veertig tot vijftig meter diep. Ter vergelijking: de zee voor de Westkappelse Zee dijk in Zeeland bereikt die diepte pas na 190 meter uit de dijk en vlak voor de Hondsbossche en Pettemer dijk is de zee ook tamelijk ondiep. De onderzeese helling voor Kaap hoofd loopt zo steil af dat er constant gevaar is voor oeverafschuivingen. Het Steenzetters aan het werk met basaltzuilen aan de zeewering, circa 1930. (Collectie Hoogheemraadschap, schenking Karsten Hopman) 6

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Levend Verleden - Den Helder | 2014 | | pagina 6