De Verloren Dijk
Rens Schendelaar
In het landelijk gebied ten zuiden
van Den Helder bevinden zich nog
een aantal sporen die herinneren
aan vroegere bewoners. Zo loopt
vanaf de Nieuweweg tussen de Dog
gersvaart en Middenvliet een smalle
schuine asfaltweg het land in. Het is
te herkennen aan de kleine bunker
die bij de inrit aan de Nieuweweg
staat. De weg loopt naar het voor
malig Marine hoofdkwartier en het
antennecomplex. Van oorsprong is
het de loop van het waterkerende
dijkje dat in 1640 tussen het nabij
gelegen nollengebied De Garst en de
Donkere Duinen is aangelegd.
Bedijking
In 1610 werd langs de zeekust de
Zanddijk (Van Oldenbarneveltsdijk)
aangelegd. De dijk lag tussen Cal-
lantsoog en het zuidelijkste puntje
van het voormalige eiland Huisdui
nen (nu restaurant Duinoord). Anno
2012 is van de oorspronkelijke dijk
niets meer terug te zien. Want nadat
deze was voltooid verdween het lang
zaam onder stuivend zand dat zich
tot hoge duinen vormde, wie van
Den Helder naar Callantsoog gaat
rijdt er langs.
De dijk beschermde het land tegen
het Noordzeewater, maar het land
bleef nog lange tijd blootgesteld aan
overstromingen van de Zuiderzee.
Na verloop van tijd vielen de gorzen
en zandgronden door aanslibbing
droog en werd het voor beweiding
geschikt. Het gebied werd het Bui-
tenveld of Koegras genoemd. Het
liep alleen nog bij storm en hoge
vloed onderwater. In de tweede
helft van de zeventiende eeuw lag
het zover droog dat bedijking met
kleine dijkjes lonend zou zijn voor
landwinning.
Geen inpoldering
De Alkmaarse dijkgraaf Elias Capel-
man was de eerste die een verzoek
aan de Staten richtte om toestem
ming tot de bedijking van onder
andere de Koegras. Hij gaf aan dat
veel land gewonnen zou kunnen
worden. Op 2 december 1609 kreeg
hij octrooi dat voor zes jaar geldig
was. De Staten stelden daarbij vast
dat de grens van de te bedijken
landen gevormd moest worden van
beginnend aan het noordoosten
De 17e eeuwse Nieuwe
Sandtdijck (of Garstdijck) tussen
de Donkere Duinen en de Garst.
Later bekend als de Verloren
Dijk, zie pijl.
106
Il.ortffn
KOOCH
huift m cforfcm
Schooien
