Telepaat Max Louis Blitz (Maloitz) in Den Helder
Rens Schendelaar
Als in de jaren dertig van de vorige
eeuw een uitgaansavond werd ge
organiseerd in het Casino aan de
Kanaalweg was het vrijwel altijd een
daverend succes. Grote namen als
Louis en Henriëtte (Heintje) Davids,
de dichter zanger Speenhoff, Fien de
la Mar (vernoeming De la Mar The
ater), het jongenskoor Wiener San-
gerknaben, de René Sleeswijk revue
met Snip en Snap en zelfs het circus
trad er op. Het bijzondere gebouw
lag tegenover de Mosterdbrug en
had een voorzaal, een schouwburg
zaal en er vonden optredens plaats
in de tuin. Het Casino was in die
jaren een begrip en werd gezien als
de schouwburg van Den Helder. Er
vonden zelf politieke bijeenkomsten
plaats. Maar er was ook het popu
laire Sint Nicolaasfeest voor de Hel-
derse jeugd met wel 400 kinderen
in de zaal. En niet te vergeten op
tredens van acteurs als Louis Bouw
meester, Ko van Dijk en Albert van
Dalsum, het revue gezelschap Henri
ter Hall en The Ramblers o.l.v. Theo
Uden Marsman. Kortom, de avon
den die de joodse familie Polak in
hun Casino organiseerden waren
fameus bij de Nieuwediepers.
Opsporingszaken en theater
In 1932 haalde Meijer Polak voor
het eerst de bekende telepaat-hel
derziende Max Louis Blitz voor een
optreden naar Den Helder. Dat jaar
liet hij ook al het achtjarige won
derkind Nelly Paoli uit Amsterdam
in het Casino optreden. Het meisje
bezat buitengewone helderziende
gaven. Ja, Polak wist precies wat het
publiek enthousiast maakte. Zoals
het ongrijpbare en onbekende als
telepathie, want dat boeide de zaal.
Daarbij moet opgemerkt worden
dat nog niet zo heel lang daarvoor,
in de jaren 1910, waarzegsters en
waarzeggers door de politie uit Den
Helder werden geweerd wegens
vermoedens van bedrog. Er hing
dus een zekere mysterie om men
sen die bekend stonden om hun
bijzondere gaven en dat maakte de
optredens nog spannender. Max
Louis Blitz (geboren 21 februari
1895 te Amsterdam en enig kind)
was oorspronkelijk diamantbewer
ker, maar maakte al op jeugdige
leeftijd de overstap naar het theater.
In 1912 debuteerde hij als acteur
op het toneel en vanaf 1914 was hij
verbonden aan Max Gabriels Ope
rettegezelschap. Vervolgens trad hij
toe tot De Nederlandsche Opera.
Zijn eerste seance hield hij in 1919
en vanaf dat jaar werkte Blitz als
telepaat aan vele opsporingszaken.
Daarnaast trad hij als telepaat-hel
derziende op in de theaters onder
het pseudoniem Maloitz.
Bijzondere opdrachten
In de koude decembermaand van
het jaar 1932 hield telepaat Maloitz
een, wat hij noemde, straatdemon
stratie in de Helderse binnenstad.
Keurig in smoking, versierd met
vele onderscheidingen en op de
autotreeplank staande hield hij
een voor hem onbekend persoon
bij de pols vast die in de auto zat.
Deze persoon moest van Maloitz
geconcentreerd aan de opdrachten
denken die Maloitz moest uitvoeren
zodat hij als medium de informatie
'ontving' om de opdrachten te kun
nen uitvoeren. Zelf noemde hij het:
'Het lezen van de gedachten van een
bepaalde persoon, waarmee men
al dan niet in contact staat'. De op
drachten waren samengesteld door
een vooraf gevormde commissie die
bestond uit hoger politiepersoneel,
de gemeente en de pers. De Hel
derse Courant van 3 december 1932
schreef uitvoerig over de demon
stratie:
"Zoals wij reeds meedeelden, zou
donderdagmiddag een straatde
monstratie plaatshebben door de
telepaat Maloitz, die hier zondag
avond in Casino zal optreden. Deze
demonstratie slaagde schitterend en
tot grote voldoening en ten dele ook
verbazing van de vier controlerende
heren. Een schriftelijke opdracht
was samengesteld en in een ver
zegelde envelop ten politiebureel
Het vooroorlogse Casino aan de Kanaalweg tegenover de Mosterdbrug.
77