Leeszaal
Eenmaal leerling van het Gemeen
telijk Lyceum (1944-1949) ontdekte
ik eigenlijk pas dat er behalve een
bibliotheek ook een leeszaal was.
Een leeszaal waar je atlassen, woor
denboeken en naslagwerken kon
raadplegen. Thuis hadden we dat
allemaal niet. Bovendien wist Jan
Kreijger, wiens vader daar toen
conciërge was, om te vertellen dat er
interessante studieboeken ter inzage
lagen met blote vrouwen. Nou ja,
blote vrouwen. Het betrof fotoboe
ken van ons Indië waarin inheemse
vrouwen met ontbloot bovenlijf
stonden afgebeeld. Achteraf nogal
merkwaardig dat je in die toch wel
erg preutse tijd, wél bloot mocht
zien als 't maar bruin was. Hoe brui
ner, hoe bloter. Want hoe dichter
je richting Papoea bladerde des te
groter en bloter de inwoners te zien
waren. Helaas, helaas, toen vader
Kreijger doorkreeg waar onze be
langstelling vooral naar uitging, was
't afgelopen met de Verre Volkenex
peditie.
Driestuiversroman
Teleurstellend in de bibliotheek was
dat de directrice, een schrale me
vrouw met een haarknotje in haar
nek en een zuinig mondje, zich bij
't lenen strikt hield aan het systeem
van de leeftijdsklasse: van tien tot
twaalf jaar, van twaalf tot veertien
enzovoort. Driestuiversromans,
'pikante' boekjes, obscure' detective
verhalen of bijna nog erger: strip
boeken, verkreeg je al helemaal niet
in die oerdegelijke openbare biblio
theek in de Breewaterstraat. Dan
moest je maar naar de particuliere
leesbibliotheek 'De Blauwe Reiger'
of zoiets. Nou, daar was geen sprake
van. 'Vieze boekjes' vond m'n moe
der. Eerst had ik nog niet eens in de
gaten wat ze bedoelde. Ik zei nog
dat de boeken uit de Breewaterstraat
óók wel eens beduimeld waren. En
toen ik 't wel begreep, durfde ik niet
te zeggen dat dit nou juist voor mij
het aantrekkelijke was. Gelukkig
moest ik inmiddels serieuze litera
tuur gaan lezen voor school Louis
Couperus, Anna Blaman, Simon
Vestdijk. Dat 't me toen boeide, durf
ik niet fe zeggen. Maar ik heb wel
leren lezen. En langzamerhand leren
begrijpen.
Studiehulp
Maar er was nog iets. In de open
bare bibliotheek verscheen na ver
loop van tijd de altijd hulpvaardige,
goedlachse mevrouw Wilhelm. Die
heeft mij op haar manier geholpen
bij de avondstudie voor leraar aard
rijkskunde. Studieboeken die ik
nodig had, maar niet kon betalen,
leende ze me óók als ze niet in haar
bibliotheek aanwezig waren. Ze nam
de moeite de boeken bij andere bi
bliotheken elders voor me te lenen.
Een gratis service van de Helderse
Openbare leeszaal en bibliotheek.
Logisch dat zo'n bibliotheek de hon
derd jaar haalt.
Gefeliciteerd en nog vele jaren!
9
