ONTRUJMINGSBEVEL
b. Zui jderl^nö
Dichtbij het winkeltje was er n.l. een
opslag van munitie en de gemeente
vorderde dat (zou dat nu nog ge
beuren?) de munitie op een andere
plaats opgeslagen moest worden!!!
Maartje Wilner had kennelijk goed
haar best gedaan op school. Ze had
namelijk een mooi handschrift en
de kruidenier, die na de oorlog in de
Merelstraat aan huis kwam, met zijn
boekje waarin de bestelling voor de
boodschappen stond, kon haar echt
niet bedotten. Met felle bewoordin
gen en scherpe blik werd hij ter ver
antwoording geroepen. Zoals zoveel
Helderse mensen was Maartje vanaf
haar vroegste jeugd ook werkzaam
in de vis: vis schoonmaken en ook
venten. Waarschijnlijk ook samen
met haar zus: Aal Kwinkelenberg-
Wilner.
Getrouwd
Maartje Wilner trouwde op 30 juni
1898 in Den Helder met Albertus
Zuijderland, 1e Matroos torpe-
dist bij de Koninklijke Marine. Ze
woonden Achterstraat 71 in Den
Helder. Albertus bracht het later tot
sergeant, een rang waar hij trots op
was. Later verhuisden Albertus en
Maartje naar Achtergracht West
zijde nr. 5. Dat adres wordt op 15
februari 1932 veranderd in Keizers
gracht nr. 20. Hun dochter Maartje
Zuijderland bewoonde daar toen
Keizersgracht nr. 22.
Helaas moest Albertus de Marine
voortijdig verlaten vanwege zijn
doofreid. Of dat het gevolg is ge
weest van zijn beroep "torpedist"
was behoorlijk discutabel en daar
over is heel wat correspondentie
tussen Albertus en de Marine
geweest vanwege zijn pensioenuit
kering. Albertus heeft uiteindelijk
geen gelijk gekregen. Dus moest er
wat gebeuren om aan inkomsten te
komen. Hij kreeg een aanstelling als
conciërge bij de Rijks HBS. Om het
inkomen nog wat aan te vullen ging
Maartje de school schoonmaken.
Op mijn vraag aan haar hoe ze dat
dan deed, kreeg ik als antwoord
"op je "knieën" de gangen dweilen!
Albertus is later ook nog werkzaam
geweest bij de verzekeraar "Vesta".
Albertus Zuijderland en Maartje
Wilner kregen 5 kinderen. Op het
eind van haar leven, ze werd 98
jaar oud, was er nog slechts 1 kind
over, mijn oma. Maartje moet wel
veel verdriet gehad hebben in haar
leven. De Algemene Begraafplaats
in Huisduinen nam daarom ook
een belangrijke plaats in. Vooral
toen haar man Albertus daar ook
begraven lag, was ze daar wekelijks
te vinden. Er bevindt zich daar ook
het familiegraf waar zijzelf ook haar
laatste rustplaats heeft.
Evacuatie
Toen de oorlog uitbrak woonde ze
dus op de Keizersgracht nr. 20 en
haar dochter op nr. 22. Beide huisjes
waren eigendom van Albertus. Op
last van de Duitsers i.v.m. de Atlantic
Wall moesten Albertus en Maartje
hun huisjes verlaten. Beide huisjes
vielen ten prooi aan de sloop. Zo
dicht bij de Werf was het ook niet
erg veilig wonen geweest, denk ik.
Spullen verslepen en ergens anders
onderbrengen en waar moet je
zelf heen? Na diverse omzwervin
gen naar o.a. Schoorl en Bennekom
zijn ze in De Bilt, provincie Utrecht
terecht gekomen in het "steegje van
Van Santen". Een onbewoonbaar ver
klaarde woning. Ook haar dochter
kwam daar in een huisje er tegenover
wonen. Er was één toilet voor alle
bewoners samen aan het begin van
de "straat". Later vertelde een ken
ner van de Bilt mij, dat het wel een
mooie poepdoos was, met aan de
wanden mooie tegeltjes. Het feit dat
ze in de Bilt terecht waren gekomen
is er de oorzaak van dat ikzelf daar
ben geboren. Mijn vader die op
bezoek kwam bij zijn moeder heeft
daar kennis gekregen aan een Bilts
meisje, mijn moeder dus.
Na de oorlog
De oorlog was voorbij!! Maartje
Wilner kon niet wachten om te
rug te gaan naar Den Helder. Toen
Albertus Zuijderland ook nog
overleed op 6 januari 1949 werd de
wens steeds sterker. Het duurde zo
lang, er waren nog veel te weinig
woningen beschikbaar. Eindelijk
op 29 maart 1950 kreeg ze een brief
van het Gemeentebestuur van Den
Helder dat ze terug kon komen!! De
huizen Merelstraat 3 en 5 werden
haar toegewezen. Maartje koos voor
Merelstraat 5. Daar heeft ze tot het
einde van haar leven tot volle tevre
denheid gewoond. Ze stierf na een
kort verblijf in het verzorgingshuis
"Den Koogh" op 98 jarige leeftijd op
29 december 1974.
12
Op verzoek van den Weermaehtsbevelhebber in Nederland heeft de
Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied gelast, dat Uw
31 JANUARI
woning/Uw pand vóór ftr REDRUARl moet zijn ontruimd en U en
Uw gezin Uw woonplaats moeten hebben verlaten.
Eenige aanwijzingen, welke voor U in verband met de gelaste ont
ruiming van belang zijn, doe ik U hiernevens toekomen,
Januari
EabruaiT-
De Burgemeester.
A 34
