ZEVEN MAN UIT
0 ZEE GERED
Sloep omgeslagen bij
lichtschip „Texel"
leven aan boord, maar ook hoe
zwaar het werk toen was, zoals het
optuigen, aansteken en 'opdraaien'
van het grote nachtlicht: 'Zes licht -
wachters stappen naar de groote
wins (winch) op het achterdek. De
twee zware kettingen waaraan de
lantaarn hangt, worden langzaam
opgewonden en statig rijst de kiosk
met lampen, langs den mast
Hoog in de mast hangt (tenslotte)
de grote lichtkiosk.' Later werd een
en ander een kwestie van een druk
op de knop, maar tot in de jaren
dertig was het werk aan boord van
een lichtschip vaak zwaar. Daarna
bestonden de werkzaamheden van
matrozen vooral uit het schoon
houden van het logies, dek schrob
ben, bikken, schrapen, schilderen,
soppen. Voor de motordrijvers: het
onderhoud van de motoren, de ver
lichting en allerlei reparaties aan de
apparatuur. Voor men naar de wal
ging moest het beddengoed gelucht
worden, de kooi gesopt, de vloer ge
dweild enzovoort. Uiteraard moest
er wachtgelopen worden, weerrap-
porten voor het KNMI (ieder uur!)
worden opgesteld, voorbijgaande
schepen worden genoteerd (naam,
land van herkomst, richting waarin
het schip voer).
Kerstpakketten Leger des Heils
Toch was er veel vrije tijd. Hoewel
er veel geknutseld werd, spelletjes
werden gedaan (kaartspelen vooral)
door sommigen werd gestudeerd,
getekend of geschreven, was men
verheugd toen er aan de wal een
inzameling gehouden werd voor
de aanschaf van radio's. Het Loods
wezen was een zuinige werkgever.
'Nooit hadden we iets extra's. De
baas vond dat we daar zelf maar
voor moesten sparen. Met Kerst
mis ontvingen we een pakket van
het Leger des Heils.' Aldus oud
gezagvoerder Arie Boon op beton-
ningsvaartuig 'Breeveertien' over
zijn jaren op het lichtschip Texel
(1954/55 en 1965/66).
Ja, het Leger des Heils stond op de
lichtschepen goed aangeschreven.
Dat bleek ook toen het televisietijd
perk aanbrak: 'Wij kregen echter
geen toestellen. Volgens de PTT
was de ontvangst te slecht. Maar
het Leger des Heils bood (in 1963)
aan om de televisie te leveren. Dat
vond de directie van het Loodswe
zen toch wat te grijs. Ze gaf daarom
alsnog aan onze wens gehoor.'Er is
ook wel eens een gezagvoerder op
een lichtschip geweest die enigszins
misbruik maakte van het Heilsleger.
Hij wou z'n schip tegen de kerst
'Spik en span' in orde hebben en
kondigde aan dat er een kolonel op
inspectie zou komen. Maar toen de
man kwam bleek het geen kolonel
van de marine - het Loodswezen
viel onder de marine - maar van het
Leger des Heils.
Voeding
'De voeding was vaak niet om over
naar huis te schrijven. Op woensdag
grauwe erwten en op zaterdag snert
met een stuk ranzig spek. Op de an
dere dagen aardappelen met vlees
en groente. Het ontbijt bestond
uit gort met een lik stroop. Brood
werd door een particuliere bak
ker geleverd. De overige proviand
werd door de marine geleverd. Om
dat er geen vriesinstallatie aan boord
was, was het voedsel in de zomer
gauw bedorven. Kon de aflevering
niet op tijd plaatsvinden, dan werd
harde scheepsbeschuit verstrekt. Die
was niet te eten zonder ze eerst in de
koffie of thee te dopen.' Aldus K.H.
van der Wijk over de jaren dertig
aan boord van het lichtschip 'Haaks'
(later 'Texel').
Arie Boon zei hierover: 'We moesten
zelf ons brood bakken. We hebben
een kok gehad die telkens als hij
weer aan boord terugkeerde eerst
het overgebleven brood overboord
gooide. Het zakte als een baksteen,
de meeuwen keken er niet eens naar
om Het menu was eenzijdig. Je
X-Il - fO) DS"
wist elke dag wat je kreeg, telkens
vier weken lang. Voor de afwisseling
probeerden we nog wel eens met een
hengeltje wat te vangen. Of we ruil
den met visserlui. Wij vis, zij brood,
bier en kaas
Mist was het ergste
'Dag in dag uit lag het lichtschip
Texel aan zijn ankerketting te trek
ken. Op en neer. Op. En neer. Een
enkele keer spiegelde de romp
zich af in een gladde zee. Maar
zulke mooie dagen waren zeldzaam.
Meestal lag het schip op de golven te
stampen. Op en neer. Op en
Bij hevige storm konden passerende
schepen een veilige haven opzoeken.
Wij niet. Wij bleven waar we waren
en vielen gewoon uit onze kooien.
(Van een onzcy/ redacteuren)
DEN HELDER Een sloep met ze
ven bemanningsleden voor het licht
schip „Texel" sloeg gistermorgen om
waardoor allen in het ijskoude wa
ter terechtkwamen. Van het beton-
ningsvaartuig „Zaandam" werd on
middellijk een sloep gestreken, waar
door de zeven mannen tijdig uit zee
konden worden opgepikt. Zij wt,-
den in Den Helder na medisch
onderzocht te zijn weer op ver
haal gebracht, van warme kleren
voorzien en naar huis gebracht. Waar
schijnlijk heeft niemand nadelige ge
volgen van het natte en koude avon
tuur ondervonden.
De normale aflossing van de wacht
voor het lichtschip geschiedt op dins
dag. Door het slechte weer van de
laatste dagen moest dit worden uitge
steld. Gistermorgen bracht de „Zaan
dam" de nieuwe ploeg tot bij het
lichtschip. De sloep, waarin de man
nen werden afgezet, sloeg om, door
dat de motor afsloeg. Hierdoor kwam
het vaartuig dwars op de golven te
liggen. De aflossing van de bemanning
van de „Texel", die nu al drie dagen
te lang dienst doet, zal zo spoedig
mogelijk geschieden, waarschijnlijk
vandaag.
Helderse Courant 2 december 1965.
143
