14 mei 1940 de eerste grote oorlogsactie van
de Helderse motorreddingboot "Dorus Rijkers".
Adrie Rijpert
Als in de middag van 14 mei
1940 Hr.Ms. kanonneerboot "Jo-
han Maurits van Nassau" onder
bevel van de Kapitein luitenant
ter Zee P.Kronenberg (1892-
1970) omstreeks 16.30 uur in
gezelschap van de mijnenleggers
Hr.Ms. "Jan van Brakel", "Nauti
lus", "Douwe Aukes" en "Medusa"
vanuit de Texelstroom via het
Marsdiep en het Schulpengat naar
zee stomen om naar Engeland te
varen, heeft de "Johan Maurits" al
twee geslaagde acties achter de rug.
Ten ankerliggend in de Doove Balg. (Collectie Marinemuseum.)
De eerste actie vond plaats op de
avond van de 13e mei met als proef
drie salvo's uit de beide voor kanons
met twee schoten op de Noordelijke
kop van de Afsluitdijk.
De tweede actie vond plaats in de
morgen van de 14e mei, ten anker
liggend in de inloop van de Doove
Balg, met de beschieting met 98
schoten uit het achter kanon, met
welke actie met succes de Duitse
artillerie, gericht op de kazemat
ten te Kornwerderzand, tot zwijgen
werd gebracht en een actie van
Duitse infanterie en pantserwagens
tegen deze stelling onmogelijk werd
gemaakt.
Door deze beschieting werd aan de
vijand de toegang via de Afsluitdijk
tot de Stelling Den Helder ontzegt.
Gebombardeerd
Terwijl de schepen naar zee varen,
wordt voornamelijk de "Johan Mau
rits" door duikbommenwerpers
aangevallen. Net buiten de mijn-
versperring bij het uitkomen van
het Schulpengat ter hoogte van Cal-
lantsoog, wordt de "Johan Maurits"
door twee, maar waarschijnlijk drie,
bommen getroffen. Het schip zinkt
vrij snel, binnen 10 al5 minuten na
de ontploffing van de vóór munitie
bergplaats. De meeste opvarenden
raken te water, waaronder een groot
aantal licht en zwaar gewonden. Zij
worden opgepikt door de nog op
tijd gestreken motorsloep van de
"Johan Maurits" en de "Nautilus",
"Jan van Brakel" en "Douwe Aukes"
uit het verband. Ook de in de nabij
heid varende torpedoboot H.M. "G
13" weet een aantal drenkelingen
aan boord te nemen. Alle gewonden
2r.""-==4*.
'Hr.Ms. Johan Maurits van Nassau" verlaat Den Helder. (Collectie Marinemuseum.)
134
