Ingekwartierde Russen in Den Helder
Wilma Eelman
Inleiding
De invasie van Engelsen en Russen
in augustus 1799, waarover Jan T.
Bremer in het vorige nummer van
dit blad meer vertelde, had grote ge
volgen voor de burgerbevolking van
Texel tot Akersloot. Boeren, burgers
en buitenlui kregen te maken met
plundering, inkwartiering en een mis
lukte oogst.
In het Familie-archief De Lange in het
Regionaal Archief Alkmaar berust een
dagboek, waarin een Oudeschilder
huisvrouw de wederwaardigheden van
haar familie op Texel en in Den Helder
beschreef van 22 augustus tot en met
19 november 1799. Hier volgt eerst een
gedeeltelijk hertaalde versie van de voor
Den Helder relevante fragmenten.
Het dagboek
22 Augustus 1799
Nadat een geruime tijd de Engelse sche
pen op onze kusten gekruist hadden en
dikwijls zo nabij waren dat men vast
dacht [dat] zij binnen zouden zeilen in
dien dit mogelijk was, waren we einde
lijk op donderdag 22 augustus zeer ont
hutst omdat er een vloot van 150 zeilen
op onze kusten aankwam. Toen de wind
zo begon op te steken dat ze gedwongen
waren zee te kiezen, moesten velen hun
ankers staan laten en de touwen kappen.
Vrijdag, zaterdag en zondag liepen
voorbij en men zag er 20, soms 50, doch
[ze] konden de kust niet naderen door
de harde wind. Maar maandag de 26e
was het heel schoon weer en verzamelde
zich zulk een vloot dat het wel een
ganse bossage scheen te zijn.
Wentel Claas [liepen van ons huis
in Oudeschild] naar de Lootsenduijn
aan Den Hoorn om te zien wat zij
zouden ondernemen en of ze binnen
zouden zeilen, een onderneming die
alle loodsen als onmogelijk stelden om
dat alle tonnen waren opgenomen. Dit
bleek ook zo te zijn, terwijl een schip
die het wilde avonturen heel schielijk
aan de grond zat. Toen merkte men
aan de seinen die gegeven werden, dat
ze een landing zouden ondernemen.
Grietje, ik en Lijsje wandelden 's mid
dags 5 uur naar de Hooge Berg. Maar
Hemel, wat kromp ons hart in malkan
der, toen wij zo'n voortvarende macht
zo dichtbij verzameld zagen. Elk pakte
zijn beste goed bij elkaar, maar verlegen
waar men 't zou brengen, terwijl men
"Het landen der Engelschen tuschen Petten en Callantsoog op den 26 Augustus 1799", vervaardigd door C. Brouwer. In verband
met de grote vraag naar prenten met dergelijke voorstellingen werd deze gravure waarschijnlijk na 1799 vervaardigd. Collectie
Regionaal Archief Alkmaar.
52
- - r Vu- W W
