ernstig voedsel tekort met plunderingen
als gevolg. Ziektes en ondervoeding
verzwakten de legers die door grote
verliezen toch al sterk uitgedund waren.
De invasie was mislukt. Van een opstand
der Prinsgezinde kwam zo goed als niets.
De meeste boeren en de bevolking op
het platteland waren immers Patriot.
Met als gevolg dat de invasielegers ons
land tussen 22 oktober en 19 november
1799 via Den Helder verlieten.
Spaanse krijgsgevangenen
Dan waren er nog de grote aantallen
Spaanse krijgsgevangenen die hier in
de periode van 1811 tot 1814 verbleven
en het dorpsleven van de Huisduiners
en de Heldersen beïnvloeden. Zij
verbleven er voor de bouw van onder
andere fort Kijkduin. De Spanjaarden
deze oorlogsjaren gevangen genomen
Spanjaarden werden naar Alenpon
in Frans Normandië gebracht. Van
daaruit werden zij te werkgesteld in
onder andere Nederland en België en
ingezet bij de aanleg van wegen en
kanalen ten behoeve van een snelle
bevoorrading van de Franse soldaten
over land. Bekend is de aanleg van
het Kanaal Sluis - Brugge, het kanaal
verbindt Brugge met het Nederlandse
grensstadje Sluis. En de Napoleonweg
van Parijs naar Amsterdam die in 1813
gereed kwam. Een deel van het tracé
wordt in Nederland ingenomen door
de Rijksweg 27. Tevens werden de
Spanjaarden te werk gesteld bij de bouw
van forten en verdedigingswerken.
In Den Helder werden de Spaanse
krijgsgevangenen ingezet voor de
voor het zware grondwerk. Omdat er
geen plaats was om ze te huisvesten
werden de Spanjaarden onder andere
ondergebracht in oude schepen en
in de kerken van Huisduinen en
van Den Helder. Vooral in tijden
van binnenlandse onlusten gaf de
aanwezigheid van de krijgsgevangenen
de militaire bevelhebbers veel zorg,
want, hoewel er niet over hen te klagen
viel was het niet uitgesloten dat op
een gegeven moment oproer zou
uitbreken. Januari 1813 waren nog
1600 Spaanse krijgsgevangenen in Den
Helder. Het eigenlijke vakwerk aan de
bouwwerken werd verricht door de
circa 1300 Hollandse vaklieden. Zij
stonden daar echter niet uit vrije wil, zij
waren gedwongen. Want op last van de
regering moesten dorpen en steden die
Op 15 oktober
1811 kwam
Napoleon in de
vooravond aan
in de Helder, het
was nog licht
genoeg om langs
de zeedijk van
het Marsdiep te
rijden om het
Nieuwe Diep te
gaan zien. Dirk
Langendijk (1748
- 1805) tekende
de Helderse dijk
in circa het jaar
1800.
waren door de Fransen naar Nederland
getransporteerd als gevolg van de
Franse inval in Spanje in mei 1808
waarbij de Spaanse koning Karei IV
onder druk van Napoleon afstand
deed van zijn troon en zijn broer Jozef
Bonaparte tot koning van Spanje werd
benoemd. Als reactie hierop volgde van
1808 tot 1813 een landelijke opstand
tegen de Franse bezetters. De tijdens
zware grondwerkzaamheden aan
maritieme werken en fortificatiën,
waaronder de aanleg van fort Kijkduin
(1811-1813). In mei 1812, na de
goedkeuring op 15 maart 1811 van
Napoleons plannen tot de verbetering
en bouw van de fortificaties en de
maritieme werken (bouw marinewerf
het huidige Willemsoord), waren er
zelfs 2692 Spanjaarden te werk gesteld
daarvoor aangewezen waren arbeiders
leveren, voor iedere 500 inwoners een
werkman. Wie trachtte te ontkomen
werd buiten Den Helder opgevangen en
teruggestuurd. Ook wagens en paarden
werden gevorderd. Maar nog was het
niet genoeg. In het Staatkundig Dagblad
van het Departement der Zuiderzee van
11 april 1812 staat het bericht: "Aan alle
voerlieden in Holland. De aannemer -
13
