'Dat het boos weer is geweest, blijkt
ook wel uit den ontredderden staat,
waarin de vaartuigen verkeeren, die
de haven bereikt hebben; alle hebben
zware averij.'
Vreselijke taferelen
Vooral bij IJmuiden speelden zich
volgens de Nieuwe Rotterdamsche
Courant vreselijke taferelen af. Een
aantal schepen kon door de plotse
ling opkomende storm de haven niet
zo gauw bereiken. 'Hedenmorgen
poogden een zestal de pieren binnen
te komen, maar slechts aan twee er
van mocht het, door buitengewone
krachtsinspanning, gelukken. Vier
werden vlak voor de pieren door zwa
re brekers overstelpt, waarvan al de
opvarenden jammerlijk in de golven
omkwamen. Men vermoedt dat dit
zijn geweest de EH 12 (Enkhuizen),
UK 57 (Urk), MA 124 (Maassluis) en
een onbekende. De EH 91 kwam he
denmorgen vol water binnen.'
De correspondent van 't Vliegend
Blaadje meldde vanuit IJmuiden dat
honderden toeschouwers de hele dag
op het strand aanwezig waren 'Zij
zagen deze vreeselijke drama's voor
hunne oogen afspelen. De strijd, die
daar gevoerd werd, is niet met woor
den te beschrijven. Hedenmiddag
gelukte het achtereenvolgens aan de
volgende botters om behouden bin
nen te komen: UK 3, UK 262, UK
293 en UK 48. Het weder neemt nu
gaandeweg in kracht af. Met groote
spanning wordt hier de dag van mor
gen tegemoet gezien. Er zijn nog circa
50 kotters op zee, toch is het best
mogelijk dat zij, die het ruime sop
gehouden hebben, het er nog goed af
zullen brengen.'
'Zolang niet bekend is dat de ontbre
kende schuiten den storm hebben
doorstaan, is er reden om over het
lot der opvarenden bezorgd te zijn',
vervolgt het Nieuws van de Dag.
'Maar ook al komen de vermisten nog
opdagen, zooals hartelijk gehoopt
wordt, dan hebben toch op zijn minst
twaalf vissersch tussen Nieuwediep
en IJmuiden hun graf in de golven
gevonden. Een aantal gezinnen is
door deze rampen weder in rouw
gedompeld; en, waar het gezinnen
betreft die den kostwinner verloren,
ook in ellende. Er zal voor het welda
dige Nederland weer heel wat leed te
lenigen vallen!'
Visbuurt
De ramp met de HD 2 trof vooral
de Visbuurt. In deze wijk woonden
Kramer (Vijzelstraat 8b), Mastema-
ker (Brouwerstraat 11) en Willems
(Leliestraat 17, sinds 1915 Stakman
Bossestraat). Behalve van familie,
buren en kennissen kregen de ontred
derde gezinnen steun van burgemees
ter A.J.J, van Steijn. Via 't Vliegend
Blaadje liet hij weten een telegram
van koningin Wilhelmina te hebben
ontvangen waarin hem was opgedra
gen 'hoogstderzelver oprechte deel
neming over te brengen aan allen, die
door deze ramp smartelijke verliezen
hebben te betreuren'.
De krant van die 12e oktober 1904 be
vatte nog enkele opmerkelijke berich
ten in verband met de HD 2. Zo be
dankte de weduwe J. Willems-Bollema
vrienden, bekenden en plaatsgenoten
'voor de vele bewijzen van oprechte
deelneming'. Schipper Willems kwam
oorspronkelijk uit Harlingen, zijn va
der was een Urker. Het gezin had vijf
kinderen, maar het derde kind, Jacob,
vernoemd naar de vader, overleed
negen maanden na de geboorte.
Het bestuur van de Heldersche Vis-
schersvereeniging met het Kamerlid
Andries Popke Staalman als voorzit
ter en penningmeester, deed een op
roep om financiële steun voor de twee
gezinnen die hun kostwinner hadden
verloren. 'Wij hebben het verlies te
betreuren van twee brave mannen en
vaders, die hun weduwen met elf wee
zen in den bangsten nood achterlaten.
Elf weezen, waarvan de oudste nog
geen dertien en de jongste nog geen
jaar oud is. Kunt gij u, lezer, een denk
beeld vormen van den toestand in de
gezinnen dezer ongelukkigen?
'Vader ging heen als altijd, en als hij
zijn vrouw en kinderen ten afscheid
kust, dan is het immers voor kort,
want de wind is goed en het weer is
best. Straks keert hij terug, zoo den
ken ze, en hopen ze. Maar de storm
overvalt hen en als nog hun makkers
van uit de verte de HD 2 bewonderen,
omdat 'de boel er zoo kant bij staat',
dan werpt in één ondeelbaar oogen-
blik een grondzee het ranke scheepje
ondersteboven en zijn kostbare last
verdwijnt bij de Zuider Haaks in de
diepte. En terwijl vrouwen en kinde
ren bij het bulderen van den storm
wind wakend bidden en schreien in
dien angstigen nacht, speelt de woe
dende en kokende zee met de afge
tobde lichamen hunner geliefden, die
eindelijk den doodstrijd moede, met
een vaarwel voor eeuwig, door het
woedend element worden verzwol
gen. Vader zal nooit weêrkeren.
'Het is hen aan te zien, ze gelooven
het niet en angstig vragend keken ze
moeder aan, toen wij ze bezochten.
Arme, arme kleinen! En daar zitten ze
nu, de weduwen en weezen van Wil
lems en Kramer, zonder geld, zonder
brood, zonder hoop.
'Neen, niet zonder hoop! Naast God
hopen ze op u, vriendelijke lezer! Gij
zult ze niet willen prijsgeven aan de
bittere armoede, daar zijn wij ook van
overtuigd. Bedenkt toch: ze verloren
zoo alles! Stelt gij ons in staat dat leed
te verzachten.'
De oproep was behalve door Staalman
ondertekend door R de Jong (secreta
ris), M. A. Kolster, T. Bais, K. Harder,
H. Wezelman en C. Blokker.
Ruim anderhalve week na de ramp
met de HD 2 waren de lichamen van
de drie slachtoffers nog steeds niet
gevonden. Daarom besloten ook de
weduwen van Willems en Kramer
een oproep in de krant te doen. De
weduwe van de schipper stelde 15
271
